Prawo pracy w Austrii

Gość

Austria leży w południowej części Europy Środkowej. Zajmuje powierzchnię 83.858 km2. Jest to górzysty kraj, w którym góry zajmują prawie 85% powierzchni. Największe są Alpy Wschodnie i Masyw Czeski. Austria graniczy z ośmioma krajami: na północy z Niemcami i Czechami, na wschodzie ze Słowacją i Węgrami na południu ze Słowenią i Włochami, na zachodzie ze Szwajcarią i Lichtensteinem. Austria jest republiką związkową, w której skład wchodzi 9 landów, czyli krajów związkowych. Władza ustawodawcza jest sprawowana przez dwuizbowe Zgromadzenie Federalne, które tworzą Rada Narodowa i Rada Federalna.Władzę wykonawczą sprawuje rząd federalny, w którego skład wchodzą: kanclerz, wicekanclerz oraz ministrowie. Głową państwa jest prezydent wybierany na 6-letnią kadencję w wyborach powszechnych i bezpośrednich.
W Austrii jest bardzo wiele możliwości znalezienia pracy. Podobnie jak w Polsce, można ją znalezc poprzez ogłoszenia w gazecie, Internet, w agencjach pracy czy u przyjaciół i krewnych. Ważną instytucją jest też Austriackie Biuro Pracy, które jest placówką otwartą dla bezrobotnych. Do takiego biura, firmy dają oferty pracy i stamtąd otrzymują listę nadających się kandydatów. Aby móc wykorzystać taka ofertę, należy jednak być w Austrii zameldowanym jako bezrobotny. Wtedy przysługuje również prawo do zasiłku dla bezrobotnych, ale jest to ograniczone czasowo. Publiczne pośrednictwo pracy w Austrii
i ma strukturę urzędów federalnych, krajowych i regionalnych. Zadania PPP to poradnictwo zawodowe, pośrednictwo pracy, pomoc finansowa dla bezrobotnych. Wszystkie świadczone usługi są bezpłatne. W strukturze publicznych służb zatrudnienia umiejscowione są Centra Informacji Zawodowej (BIZ), w których można uzyskać informacje i poradę od doradcy zawodowego, w jaki sposób nasze kwalifikacje mogą być sensownie wykorzystane na rynku pracy. Ich zadaniem jest pomaganie osobom poszukującym pracy za granicą. Co więcej, W Austrii jest obecnie 18 doradców EURES (Europejskich Służb Zatrudnienia). Niektórzy z nich są doradcami w EURES transgranicznym, a 15 z nich pracuje w publicznych służbach zatrudnienia.
Teoretycznie Polacy mają szansę na zatrudnienie w Austrii, jednak w rzeczywistości uzyskanie pozwolenia jest bardzo trudne. Jest to uzależnione od 2 czynników:
- od sytuacji na lokalnym rynku pracy
- wymaga wykazania przez pracodawcę, że nie może on znaleźć chętnego (i spełniającego wymagania) pracownika mieszkającego w Austrii. Nawet w takiej sytuacji pracownik uzyskuje tylko „ograniczone pozwolenie na pracę”
Członkostwo Polski w Unii Europejskiej nie otwiera w pełni granic do austriackiego rynku pracy. Austria wynegocjowała siedmioletni okres przejściowy, który w praktyce oznacza, że aby w Austrii legalnie pracować, ciągle trzeba starać się o pozwolenie na pracę.
Traktat zjednoczeniowy przewiduje jednak, że osoby, które w momencie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej pracowały legalnie w Austrii i posiadały w tym czasie zezwolenie na pracę na okres przynajmniej 12 miesięcy, otrzymały możliwość swobodnego wejścia na austriacki rynek pracy.
Aby uzyskanć zezwolenie na pracę należy znaleźć takiego pracodawcę, któremu odpowiadają nasze kwalifikacje. Wniosek o wydanie pozwolenia na pracę zgłasza pracodawca w regionalnym Urzędzie Pośrednictwa Pracy. Pozwolenie na zatrudnienie zostanie wystawione, jeśli UPP w ciągu 4 do 5 tygodni nie znajdzie wśród poszukujących pracy odpowiedniego pracownika zastępczego - Austriaka lub w drugiej kolejności obywatela tzw. "starej" Unii. Jeśli nadal nie ma chętnych spełniających kryteria pracodawcy, oferta jest kierowana do obywateli tzw. "nowej" Unii, do których zalicza się obywateli Polski. Wypełniony formularz wniosku pozwolenia na zatrudnienie składa się w centrali UPP.
Obywatele wszystkich państw członkowskich nie mają obowiązku składania wniosku o prawo pobytu. Osoba, która w Austrii zajmuje lub zwalnia kwaterę (na czas dłuższy niż 3 dni), musi zameldować się lub wymeldować we właściwym urzędzie meldunkowym. Również pobyt w hotelu czy schronisku należy zgłosić poprzez wypełnienie specjalnego formularza. Organemi meldunkowymi są urzędy magistrackie w Wiedniu. Dokumenty niezbędne do zameldowania to: dowód osobisty lub paszport i karta meldunkowa. Austria utrzymała okres przejściowy co najmniej do kwietnia 2009 roku.
DOKUMENTY
W kwestii wymaganych dokumentów, kóre należy złożyć w przypadku ubiegania się o pracę, należy wspomnieć, że powinny być one pisane w języku niemieckim, o ile nie jest to specyficzna oferta pracy, w której bardzo istotnym wymaganiem wobec kandydata do pracy jest znajomość języka obcego. Przeważnie życiorys i list motywacyjny wysyła się zwykłą pocztą lub, w przypadku niektórych firm- przez internet. Jednak najlepszym sposobem dostarczenia dokumentów pozostaje dostarczenie osobiste, dzięki czemu możemy zazwyczaj porozmawiać z pracodawcą. Pełna oferta składana przez kandydata do pracy powinna zawierać:
-list motywacyjny
-życiorys
-załączniki (świadectwa szkolne, świadectwa pracy)

UMOWA O PRACĘ

Umowa o pracę może zostać zawarta w formie pisemnej i ustnej. Co więcej, pracodawca jest zobowiązany przedstawić pracownikowi tzw. „kartę pracy” ,w której zostaną zawarte następujące informacje:
· dane osobowe pracodawcy,
· dane osobowe pracownika,
· datę rozpoczęcia zatrudnienia,
· miejsce wykonywania pracy,
· wysokość wynagrodzenia,
· bonusy,
· datę wypłaty,
· wymiar urlopu wypoczynkowego,
· godziny pracy,
· terminy dotyczące wypowiedzenia.

RODZAJE UMÓW
Prawo pracy wyróżnia umowy:
- o pracę między pracownikiem i pracodawcą
- między usługodawcą i usługobiorcą
- dla przedstawicieli „wolnych” zawodów
Z umową o pracę mamy do czynienia, gdy jedna strona zobowiązuje się świadczyć swoją pracę drugiej stronie. Poprzez zawarcie umowy pracownik nabywa prawa (np. do płatnego urlopu) i obowiązki (praca musi być wykonywana osobiście, podległość służbowa itp.). Jeśli umowa została zawarta w formie ustnej, to w momencie rozpoczęcia pracy pracodawca jest zobowiązany niezwłocznie do wręczenia pracownikowi spisanych na piśmie jego praw i obowiązków, okresu wykonywania pracy, wysokości zapłaty itd.
Umowy dotyczące praktycznej nauki zawodu muszą być zawierane w formie pisemnej, a te zwierane między usługobiorcą a usługodawcą nie zawierają podległości służbowej, czyli przebieg pracy może być samodzielnie regulowany i zmieniany przez usługodawcę, a zapłata następuje po ukończeniu pracy. O ile w umowie nie zostaną wcześniej zapisane dodatkowe uregulowania, to usługodawca nie korzysta np. z prawa do urlopu, premii. Z kolei przedstawiciele „wolnych” zawodów mogą realizować się w wielu branżach. Mowa tu np. o autorach, tłumaczach, ekspertach.

CZAS PRACY

W Austrii standardowy czas pracy wynosi 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Natomiast w niektórych sektorach gospodarki może on zostać wydłużony np. w hotelarstwie czy gastronomii, gdzie może on trwać do 10 godzin dziennie. W sytuacji kiedy czas pracy jest dłuższy niż 6 godzin, obowiązkowa jest przynajmniej 30 minutowa przerwa, która nie jest wliczana w czas pracy. W świetle prawa, dopuszczalne są równiez inne formy czasu pracy:
- zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy
- zatrudnienie częściowe
W ciągu tygodnia pracownikom przysługuje prawo do 36 godzin nieprzerwanych, wolnych od pracy.

WYNAGRODZENIE

Każda zatrudniona osoba otrzymuje za swoją pracę wynagrodzenie, którego wysokość jest określona w umowie o pracę. Pod pojęciem wynagrodzenia rozumie się wszystkie środki, które pracownik otrzymuje od pracodawcy. Kwestia wynagrodzenia regulowana jest przez następujące czynniki:

- zapisy prawne,
- umowy i układy zbiorowe
- regulaminy wewnątrzzakładowe
- uwarunkowania indywidualne takie jak: wiek, kwalifikacje pracownika, czas pracy, stanowisko w firmie itd.
Poza normalnym zarobkiem austriaccy pracownicy otrzymują dopłatę urlopową (tzw. 13-tą pensję) i dodatek świąteczny z okazji Świąt Bożego Narodzenia (tzw. 14-tą pensję) w wysokości miesięcznej pensji (po opodatkowaniu). Przeciętne wynagrodzenie brutto wynosi 24.035 euro rocznie, mężczyźni zarabiają średnio 29.464 euro, a kobiety – 17.538 euro.

URLOPY

Pracownik zatrudniony w ramach umowy ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 25 dni roboczych lub 30 dni kalendarzowych. Osoby, które przepracowały więcej niż 25 lat uprawnione są do pobrania 6 tygodniowego urlopu tj. odpowiednio 30 i 36 dni. Osoby zatrudnione częściowo i w niepełnym wymiarze czasu pracy również mają prawo do urlopu w wymiarze 25 dni roboczych. Termin i długość urlopu jest ustalana w porozumieniu pracownika z pracodawcą. Oznacza to, że urlop nie może być udzielony pracownikowi bez zgody pracodawcy. Prawo urlopowe zawiera zapis mówiący, że urlop może być podzielony tylko raz i to w taki sposób, że każda część urlopu nie może być krótsza niż tydzień. Jeśli podczas trwania urlopu zachorujemy i nasza niezdolność do pracy trwa dłużej niż 3 dni, urlop zostaje przerwany. Wyróżnia się także urlop chorobowy, który przysługuje w następujących sytuacjach:
- choroby
- wypadku w miejscu pracy
- choroby zawodowej
- innych powodów, które mają wpływ na stan zdrowia pracownika
W przypadku urlopu macierzyńskiego, kobiety mają prawo do 8 tygodni urlopu macierzyńskiego przed planowaną data porodu, natomiast po narodzinach dziecka od 8 do 16 tygodni.
Jeżeli chodzi o osoby, które pobierają urlop z powodu nauki, a przepracowaly więcej niż 3 lata, mogą skorzystać z urlopu w wymiarze od 3 do 12 miesięcy.

CHOROBA I UBEZPIECZENIE
W przypadku choroby, firma zobowiazana jest do dalszego wypłacania wynagrodzenia. W czasie pierwszego dnia choroby, wizyta u lekarza nie jest konieczna, jednakże od drugiego dnia choroby należy dostarczyć do firmy zaświadczenie lekarskie. W przypadku bardzo długiej choroby można otrzymać pieniądze z ubezpieczenia socjalnego. Właściciele firm muszą sami wpłacać pieniądze na ubezpieczenie socjalne.

AU PAIR/PRACA SEZONOWA/PRACA DLA STUDENTÓW

Praca w chwrakterze Au-Pair może być wykonywana przez rok, bez dalszych zezwoleń, przez osoby pomiędzy 18 a 28 rokiem życia. Pracodawca, na dwa tygodnie przed planowym przyjazdem osoby chcącej podjąć taką pracę, musi zgłosić ten fakt Urzędowi Pośrednictwa Pracy. Wówczas, urząd ten wystawia dokument zwany potwierdzeniem zawiadomienia, który staje się pozwoleniem na pracę. Zatrudnienie jako Au-Pair na czas dłuższy niż jeden rok nie jest możliwe.
Pozwolenie na pracę w charakterze pracownika sezonowego wydawane jest zwykle na 6 miesięcy i może zostać przedłużone na wniosek pracodawcy o kolejne 6 miesięcy. Polacy, którzy przepracowali sezonowo w sumie i bez przerwy 1 rok, mogą otrzymać następne zezwolenie dopiero po dwumiesięcznej karencji. Jednak istnieją pewne ograniczenia w zatrudnianiu osób w następujących dziłalnościach:
· usługi związane z rolnictwem
· cięcie, rzeźbienie i wykańczanie kamienia
· ręczny wyrób elementów z metalu i części z tych elementów
· usługi budowlane
· sprzątanie i czyszczenie obiektów
· pielęgnowanie domu
· usługi związane z ochroną środowiska
· praca społeczna i działalność świadczona bez zakwaterowania
W przypadku wymienionych sektorów usług wymagane jest zezwolenie na oddelegowanie do pracy, o które musi wystąpić pracodawca w kraju zatrudnienia.
Studenci, czy też uczniowie szkół, którzy posiadają pozwolenie na pobyt w Austrii, mogą otrzymać pozwolenie na zatrudnienie sezonowe na okres niedłuższy niż 3 miesiące. Od 1 stycznia 2003 r. studenci - obcokrajowcy mają ponadto możliwość przepracowania legalnie 10 godzin w tygodniu (taki sam przepis obowiązuje studentów z Austrii).
Funkcjonuje również pojęcie pracownika kluczowego, czyli takiego, który posiada wysokie kwalifikacje oraz umiejętności i doświadczenia poszukiwane na miejscowym rynku pracy. Według prawa austriackiego, również Polak może być traktowany jako personel kluczowy jeżeli takie wymagania posiada. Odpowiedni wniosek pozwalający na pracę oraz na pobyt, formułowany jest przez samego pracownika. Sam pracodawca z kolei, składa go w rejonowym Urzędzie ds. Cudzoziemców. Cała procedura trwa około 6 tygodni. W praktyce istnieje tzw. kontyngent przyjęć cudzoziemców, który w sposób ilościowy ogranicza zatrudnienie cudzoziemców w skali roku.

WŁASNA DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZA W AUSTRII

Wobec polskich firm stosuje się dodatkowe restrykcje dotyczące swobody przepływu usług. Oznacza to, że w sektorach takich jak:
- usługi związane z rolnictwem
- usługi budowlane
- ochrona osób i mienia
- sprzątanie i czyszczenie obiektów
wymagane są dodatkowe zezwolenia.
Samozatrudnienie, czyli podjęcie samodzielnej działalności gospodarczej, nie wymaga dodatkowo zezwolenia na pracę. A od 1 maja 2004 r. Polacy nie potrzebują też zezwolenia na pobyt. Chcąc rozpocząć starania o zgodę na samozatrudnienie, wymagane jest przygotowanie biznes-planu, czyli planu działania na około 5 lat. Co więcej, należy wykazać, że ma się partnerów finansowych na rynku austriackim. Dobrze jest też mieć wstępną umowę najmu lokalu na prowadzenie działalności gospodarczej i umowę wynajmu mieszkania.
Austriackie ustawodawstwo wyróżnia 2 rodzaje działalności:
- nie podlegającą żadnym ograniczeniom, obejmującą ok. tysiąca różnego rodzaju zawodów i 90% wszystkich prowadzących działalność
- działalność reglamentowaną, w przypadku której wymaga się poświadczenia kwalifikacji dla 82 rodzajów działalności gospodarczej, takiej jak: pośrednictwo pracy, agent ubezpieczeniowy, biuro podróży, fotograf itd.
Zgłoszenie działalności dokonuje się w magistracie lub jego odpowiednim oddziale dzielnicowym. Podstawowym dokumentem rejestracyjnym jest krótkie pisemne zgłoszenie działalności. Ponadto do wniosku tego należy również dołączyć kopię dokumentu poświadczającego tożsamość i deklarację, dokument o niekaralności. Jeśli wniosek zostanie rozpatrzony pozytywnie, można zarejestrować już działalność gospodarczą. W przypadku, gdy wniosek o rozpoczęciu działalności gospodarczej zostanie rozpatrzony pozytywnie , należy pamiętać o rejestracji w Urzędzie Skarbowym i ubezpieczeniu socjalnym. Wyróżnia się następujące rodzaje spółek kapitałowych i osobowych:
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która może być utworzona przez jedną lub więcej osób, kapitał minimalny wynosi 35 tys. Euro
- spółka akcyjna– co najmniej dwóch założycieli, kapitał zakładowy co najmniej 70 tys. euro wnoszony przez akcjonariuszy proporcjonalnie do wielkości udziałów w spółce
- spółka jawna, czyli porozumienie co najmniej dwóch osób, odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem
- spółka komandytowa– co najmniej dwie osoby, za zobowiązania firmy odpowiada bez ograniczeń przynajmniej jeden wspólnik, a przynajmniej jeden z pozostałych wspólników odpowiada za zobowiązania do określonej kwoty.

BIBLIOGRAFIA:

1. http://www.warszawa.oip.pl/conditions.php?id=15&page=2
2. http://www.pracaizycie.pl/_pdf/nr53/prawo.pdf
3. http://www.pracaweuropie.edu.pl/austria.php
4. http://www.ogloszenia-praca.info/praca-w-austrii?PHPSESSID=437ee25cee33e1c9f69af4458a9c3d09
5. http://www.europa.eu.int/eures
6. [link widoczny dla zalogowanych]