euroregiony

Gość

Czym są Euroregiony?
Nazwa "euroregion" oznacza zarówno wyodrębniony region europejski, położony na pograniczu dwóch lub kilku sąsiadujących ze sobą państw, jak i organizację powołaną do koordynacji współpracy na takim obszarze przez strony umowy euroregionalnej i zaakceptowaną przez Unię Europejską (przed Traktatem z Maastricht: Wspólnoty Europejskie), która może wspierać finansowo jego działalność.

Skąd się wzięły?
Współdziałanie regionów przygranicznych wynika z potrzeby łagodzenia niekorzystnych skutków istnienia granic i chęci przeciwdziałania marginalizacji obszarów oddalonych od stolic państw. Powstawanie w powojennej Europie struktur współpracy transgranicznej, jakimi są euroregiony, wyniknęło z naturalnego dążenia społeczności lokalnych do nawiązywania kontaktów, wymiany dorobku kulturalnego między sąsiadami, do niwelowania różnic gospodarczych i przełamywania wzajemnych uprzedzeń.

Jaka jest ich rola?
Euroregiony stanowią pomost w procesie integracji europejskiej. Taką rolę odgrywały w Europie Zachodniej, Północnej i Południowej na przełomie lat 60. i 70. i tak jest od początku lat 90. wzdłuż granic krajów Europy środkowej i Wschodniej, zwłaszcza na granicach między państwami członkowskimi UE i kandydującymi do Unii.

Jaka jest ich historia?
Współpraca transgraniczna w Europie rozwija się od początku lat 50. Największe doświadczenie mają regiony położone wzdłuż granic Republiki Federalnej Niemiec i państw skandynawskich.
Pionierski charakter miały utworzone na początku lat 50. związki regionów granicznych, przede wszystkim z pogranicza norwesko-szwedzko-fińskiego, holendersko-niemieckiego oraz niemiecko-francuskiego. Doprowadziły one w 1958 r. do utworzenia pierwszej w Europie w pełni sformalizowanej struktury euroregionalnej: "Euroregio", na granicy niemiecko-holenderskiej.
Lata 70. i 80., to okres sprzyjający tworzeniu się Europie Zachodniej nowych form i porozumień transgranicznych. W niektórych krajach Europy Południowej i Południowo-Zachodniej (Grecja, Hiszpania i Portugalia), współpraca transgraniczna rozpoczęła się dopiero w latach 80., dzięki zmianom politycznym i członkostwu we Wspólnotach Europejskich.
W końcu lat 80. - w wyniku transformacji systemu politycznego i gospodarczego w krajach Europy środkowej i Wschodniej, zapoczątkowane przemianami ustrojowymi 1989 r. w Polsce - nastąpiło kolejne ożywienie współpracy ponad granicami.
Odzyskanie suwerenności politycznej, odrodzenie wolnego rynku, demokratyzacja państwa i budowa społeczeństwa obywatelskiego połączona z rozwojem samorządności lokalnej i rozwojem świadomości regionalnej w tych państwach, są głównymi czynnikami rozwoju współpracy w ramach euroregionów.