ściągi

Gość

Fundusze Strukturalne - zasoby finansowe UE służące realizacji polityki strukturalnej. Celem polityki strukturalnej jest pomoc słabiej rozwiniętym regionom i sektorom gospodarek państw członkowskich i w konsekwencji zmniejszenie różnic w poziomie rozwoju i życia pomiędzy poszczególnymi obszarami. Na fundusze strukturalne składają się: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejski Fundusz Społeczny (EFS), Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej Sekcja Orientacji (EFOiGR) oraz Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa (FIWR).
EFRR
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFRR (European Regional Development Fund – ERDF) został powołany w 1975 roku jako reakcja na coraz głębsze rozbieżności w rozwoju regionów (spowodowane kryzysem gospodarczym i przystąpieniem do UE Wielkiej Brytanii i Irlandii).
Działalność Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego określa art. 160 Traktatu ustanawiający Wspólnotę Europejską: „Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego ma na celu przyczynianie się do korygowania podstawowych dysproporcji regionalnych we Wspólnocie poprzez udział w rozwoju i dostosowaniu strukturalnym regionów opóźnionych w rozwoju oraz w przekształcaniu upadających regionów przemysłowych”.
Działalność Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego koncentruje się na następujących dziedzinach:
• inicjatyw na rzecz rozwoju lokalnego oraz zatrudnienia, jak też działalności średnich i małych przedsiębiorstw
• rentownych inwestycji produkcyjnych umożliwiających tworzenie lub utrzymywanie trwałego zatrudnienia,
• infrastruktury,
• rozwoju turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury,
• ochrony i poprawy stanu środowiska,
• rozwoju społeczeństwa informacyjnego.
2. FIOR
Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa
(FIFG - Financial Instrument for Fisheries Guidance)
Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa powstał w 1993 roku w ramach reformy funduszy strukturalnych. Ten instrument polityki strukturalnej Unii Europejskiej wspiera restrukturyzację rybołówstwa państw członkowskich.
Za pośrednictwem FIFG finansowane są inicjatywy w następujących dziedzinach:
• rozwój hodowli ryb
• rozwój infrastruktury portów rybackich oraz ich wyposażenie w niezbędne zaplecze i urządzenia
• restrukturyzacja i unowocześnienie floty rybackiej oraz metod połowu i przetwarzania ryb
• podnoszenie konkurencyjności produktów rybnych i ich promowanie na rynku
3. EFOiGR
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
(EAGGF - European Agriculture Guidance and Guarantee Funds)
Powstał w 1964 roku na mocy Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą (1957). Zajmuje się wspieraniem przekształceń struktury rolnictwa oraz wspomaganiem rozwoju obszarów wiejskich. Na Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej jest przeznaczana największa część budżetu Unii Europejskiej (w 1999 przeznaczono na ten cel 42,2 procenta budżetu). Ponadto środki Funduszu pochodzą z opłat nakładanych na importowane spoza Unii Europejskiej produkty rolne.
EAGGF składa się z dwóch sekcji: Sekcji Gwarancji, która finansuje wspólną politykę rolną (zakupy interwencyjne produktów rolnych, dotacje bezpośrednie dla rolników) oraz Sekcji Orientacji, która wspiera przekształcenia w rolnictwie w poszczególnych państwach UE i jest instrumentem polityki strukturalnej. W ramach Sekcji Orientacji EAGGF realizuje się następujące zadania:
• rozwój i modernizacja terenów wiejskich
• wspieranie inicjatyw służacych zmianom struktury zawodowej na wsi (w tym kształcenia zawodowego rolników i ich przekwalifikowania do innych zawodów)
• wspomaganie działań mających na celu zwiększenie konkurencyjności produktów rolnych
• restrukturyzacja oraz dostosowanie potencjału produkcyjnego gospodarstw do wymogów rynku
• pomoc przy osiedlaniu się młodych rolników
• wspieranie rozwoju ruchu turytycznego i rzemiosła
• rozwój i eksploatacja terenów leśnych
• inwestycje w ochronę środowiska
• wyrównywanie szans gospodarstw położonych na terenach górzystych i terenach dotkniętych kataklizmami
4. EFS
Europejski Fundusz Społeczny (EFS) –(1960r) to jeden z pięciu Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. EFS finansuje budowanie Partnerstw na Rzecz Rozwoju w ramach inicjatywy wspólnotowej EQUAL.
Glównym celem Europejskiego Funduszu Społecznego jest walka z bezrobociem w krajach członkowskich. Z jego środków jest współfinansowana pomoc dla różnych regionów i grup społecznych w tym w szczególności dla pracowników zagrożonych bezrobociem długoterminowym oraz dla ludzi młodych wchodzących na rynek pracy.
Pomoc obejmuje inicjatywy w dziedzinach:
• organizacji szkoleń rozwijających umiejętności zawodowe zwiększające możliwości pracowników na rynku pracy,
• ulepszania systemów powszechnego kształcenia oraz dostosowywania ich do zapotrzebowania na rynku pracy,
• kształcenia kadr, ekspertów i personelu dydaktycznego,
• wspierania pośrednictwa pracy, doradztwa i informacji zawodowej,
• wspierania tworzenia nowych miejsc pracy, w szczególnosci zatrudnienia w sektorze malych i średnich przedsiębiorstw,
• wyrównywania szans kobiet i mężczyzn na rynku pracy, walkę z dyskryminacją zawodową,
• pracy na rzecz grup defaworyzowanych,
• badań naukowych,
• promocji nowych technologii,
• pomocy technicznej.

FS
Fundusz Spójności powstał na mocy Traktatu z Maastricht o utworzeniu Unii Europejskiej z 1991 r., który wszedł w życie w 1993 r. Fundusz Spójności został powołany w celu zmniejszania różnic w poziomie gospodarczo-społecznym krajów i regionów Unii Europejskiej. Różnice w poziomie ekonomicznym pojawiły się wraz z przyjmowaniem do Unii kolejnych państw członkowskich, których wyniki gospodarcze odbiegały od państw najbardziej rozwiniętych. W dalszej perspektywie zapewnienie równowagi gospodarczej i społecznej krajów członkowskich wiązało się z planami wprowadzenia unii gospodarczo-walutowej. Fundusz Spójności miał dostarczyć wsparcia finansowego na realizację dużych inwestycji związanych z rozwojem lub modernizacją infrastruktury transportowej i ochrony środowiska.
Fundusz Spójności jest instrumentem polityki strukturalnej Unii Europejskiej, lecz nie zalicza się do funduszy strukturalnych. Pomoc z Funduszu Spójności ma zasięg krajowy, a nie regionalny jak w przypadku funduszy strukturalnych. Celem nadrzędnym funduszu jest wzmacnianie spójności społecznej i gospodarczej Unii poprzez finansowanie dużych projektów tworzących spójną całość w zakresie ochrony środowiska i infrastruktury transportowej. Pomoc Unii Europejskiej dla sektora środowiska i sektora transportu odzwierciedla filozofię trwałego i zrównoważonego rozwoju. Polega ona na zwiększaniu produktywności i konkurencyjności gospodarki głównie poprzez rozwój infrastruktury transportowej, lecz zarazem nie kosztem środowiska i jego zasobów, a przez to - kosztem przyszłych pokoleń.
Fundusz Spójności współfinansuje przede wszystkim projekty służące rozwojowi infrastruktury publicznej. Pomiędzy projektami z zakresu ochrony środowiska i infrastruktury transportowej musi być zachowana równowaga podziału funduszy, która została ustanowiona na poziomie 50% dla każdego sektora.
Środki Funduszu Spójności są kierowane do państw członkowskich, w których produkt narodowy brutto (PNB) na jednego mieszkańca jest niższy niż 90% średniej w państwach Unii Europejskiej, oraz w których opracowany został program zmierzający do spełnienia kryteriów konwergencji ustalonych w art. 104 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską. W przypadku, gdy kraj członkowski nie dotrzyma programu konwergencji dla unii gospodarczej i walutowej, przyznane fundusze mogą zostać wstrzymane.
Projekty finansowane z Funduszu Spójności powinny być zgodne z postanowieniami traktatów, przyjętymi zgodnie z nimi instrumentami oraz politykami wspólnotowymi łącznie z polityką ochrony środowiska, transportową, w dziedzinie sieci transeuropejskich, polityką konkurencji oraz polityką zamówień publicznych.
Przy wyznaczaniu alokacji środków z Funduszu Spójności dla danego kraju brana jest pod uwagę liczba ludności, PNB na jednego mieszkańca, powierzchnia kraju oraz inne czynniki społeczno-ekonomiczne np. deficyt w obszarze infrastruktury transportowej w kraju odbiorcy wsparcia. Pomoc z Funduszu wraz z transferami z funduszy strukturalnych nie powinna przekroczyć 4% PKB kraju beneficjenta.
Zgodnie z postanowieniami Traktatu o Przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej na zobowiązania (commitments) podejmowane przez nowe Państwa Członkowskie w ramach interwencji Funduszu Spójności, Unia Europejska przeznaczyła na lata 2004 - 2006 środki finansowe w wysokości 7 590,5 mln euro według cen z 1999 r.
Projekty inwestycyjne mogą uzyskać dofinansowanie z Funduszu Spójności maksymalnie do wysokości 85% wydatków publicznych lub innych równoważnych wydatków (tzw. wydatków kwalifikowanych.
Strona polska musi zagwarantować co najmniej 15% środków na pozostałe finansowanie, z jednego lub kilku źródeł. W ramach jednego projektu nie można korzystać jednocześnie z pomocy finansowej z Funduszu Spójności oraz funduszy strukturalnych
Podstawy Wsparcia Wspólnoty (PWW) - dokument przyjęty przez Komisję Europejską w uzgodnieniu z danym państwem członkowskim, po dokonaniu oceny Narodowego Planu Rozwoju. Zawiera strategię i priorytety działań Funduszy Strukturalnych i państwa członkowskiego, ich cele szczegółowe, wielkość przyznanego wkładu Funduszy i innych środków finansowych. Dokument ten winien być podzielony na priorytety i wdrażany za pomocą jednego lub kilku programów operacyjnych.
Program operacyjny - dokument przyjęty przez Komisję, służący wdrażaniu Podstaw Wsparcia Wspólnoty i składający się ze spójnego zestawienia priorytetów, zawierającego działania wieloletnie, które mogą być wdrażane przez jeden lub kilka Funduszy, jeden lub kilka innych dostępnych instrumentów finansowych. Mogą one mieć charakter horyzontalny lub odnosić się do konkretnych sektorów gospodarki. SPO RZL jest jednym z pięciu sektorowych programów operacyjnych.

NARODOWY PLAN ROZWOJU Narodowy Plan Rozwoju na lata 2004-2006 - dokument programowy stanowiący podstawę planowania poszczególnych dziedzin interwencji strukturalnych. Zawiera propozycje celów, działań oraz wielkości interwencji Funduszy Strukturalnych i Funduszu Spójności, ukierunkowanych na zmniejszanie dysproporcji w rozwoju społeczno-gospodarczym pomiędzy krajami Unii Europejskiej. Na podstawie tego dokumentu prowadzone są uzgodnienia z Komisją Europejską w sprawie Podstaw Wsparcia Wspólnoty. W celu zaprogramowania pomocy wspólnotowej i sprawnego rozdysponowania Polska przygotowała Narodowy Plan Rozwoju (NPR) na lata 2004-2006. Podobnie jak w przypadku środków przedakcesyjnych, np. SAPARD, tu również wprowadzono podział na działania: Sektorowe Programy Operacyjne (SPO) lub, w przypadku wspierania rozwoju regionalnego, Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR). W ramach Narodowego Planu Rozwoju zostały przygotowane programy:
• SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw (SPO-WKP),
• SPO Rozwój Zasobów Ludzkich (SPO-RZL),
• SPO Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego i Rozwoju Obszarów Wiejskich (SPO-Rolnictwo),
• SPO Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb (SPO-Ryby),
• SPO Transport (SPO-Transport),
• Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego (ZPORR),
• Program Operacyjny – Pomoc Techniczna.
Celem strategicznym Narodowego Planu Rozwoju jest rozwijanie konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zdolnej do długofalowego, harmonijnego rozwoju, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz poprawę spójności społecznej, ekonomicznej i przestrzennej z Unią Europejską na poziomie regionalnym i krajowym. SPO-WKP Celem Sektorowego Programu Operacyjnego – Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw jest Poprawa pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw działających na terenie Polski w warunkach Jednolitego Rynku Europejskiego Funkcję Instytucji Zarządzającej SPO-WKP pełni Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej [więcej] SPO-Rolnictwo Celem strategicznym Sektorowego Programu Operacyjnego – Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego i Rozwój Obszarów Wiejskich jest poprawa konkurencyjności gospodarki rolno-żywnościowej oraz zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Funkcję Instytucji Zarządzającej SPO-Rolnictwo pełni Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi [więcej] SPO-Ryby Celem Strategicznym Sektorowego Programu Operacyjnego – Rybołówstwo i Przetwórstwo Ryb jest racjonalna gospodarka zasobami wód i poprawa efektywności sektora rybackiego oraz podniesienie konkurencyjności polskiego rybołówstwa i przetwórstwa rybnego. Funkcję Instytucji Zarządzającej SPO-Ryby pełni Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi [więcej] SPO-RZL Celem Sektorowego Programu Operacyjnego – Rozwój Zasobów Ludzkich jest budowa otwartego, opartego na wiedzy społeczeństwa poprzez zapewnienie warunków do rozwoju zasobów ludzkich w drodze kształcenia, szkolenia i pracy. Funkcję Instytucji Zarządzającej SPO-RZL pełni Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej [więcej] SPO-Transport Celem głównym Sektorowego Program Operacyjnego - Transport jest zwiększenie spójności transportowej kraju oraz polepszenie dostępności przestrzennej miasta, obszarów i regionów w układzie Unii Europejskiej. Funkcję Instytucji Zarządzającej SPO-Transport pełni Ministerstwo Infrastruktury [więcej] ZPORR Celem strategicznym Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego jest tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałania marginalizacji niektórych obszarów, w taki sposób, aby sprzyjając długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską. Funkcję Instytucji Zarządzającej ZPORR pełni Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej [więcej]

Inicjatywy Wspólnoty - programy finansowane z funduszy strukturalnych, mające na celu rozwiązanie problemów występujących na terenie całej Unii Europejskiej. Liczba i charakter Inicjatyw Wspólnotowych ulegają zmianom w zależności od zidentyfikowanych problemów mających wpływ na funkcjonowanie Unii Europejskiej. W latach 2000-2006 są to: EQUAL, INTERREG, LEADER + i URBAN. W Polsce w tym okresie realizowane są Inicjatywy EQUAL i INTERREG oraz jako Działanie 2.7 Sektorowego Programu Operacyjnego „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich” Pilotażowy Program LEADER +.

Program "LEADER PLUS" szansą rozwoju obszarów wiejskichDo 2006 r. zostanie wybranych ok. 80 lokalnych grup działania na obszarach wiejskich, które mogą otrzymać łącznie do 750 tys. zł na wdrażanie własnej strategii w ramach programu Komisji Europejskiej "Leader Plus" - poinformowała w środę PAP dyrektor Biura Programów Wiejskich "Fundusz Współpracy", Urszula Budzich-Szukała.
Jej zdaniem, program ten jest szansą rozwoju obszarów wiejskich w Polsce.
Biuro Programów Wiejskich "Fundusz Współpracy" jest organizatorem Ogólnopolskiego Spotkania Inicjatyw i Grup Leader, które w środę rozpoczęło się w podwarszawskich Falentach. Spotkanie potrwa do czwartku. Jego uczestnicy dyskutują m.in. nad rolą w rozwoju obszarów wiejskich w latach 2007-2013 programu "Leader Plus".
"Program +Leader Plus+ to szansa, nie tylko na zmianę oblicza polskiej wsi, ale także mentalności i postaw ludzi, którzy działają na poziomie lokalnym. Zakłada się, że po roku 2007 program Leader będzie traktowany jako jeden z najważniejszych elementów unijnej polityki wobec wsi" - podkreślają w komunikacie przesłanym w środę PAP organizatorzy spotkania.
Z programu "Leader Plus" mogą korzystać wszystkie tereny wiejskie. Warunkiem ubiegania się o wsparcie finansowe w ramach tego programu jest stworzenie lokalnej grupy działania. Grupa ta ma być reprezentacją społeczności danego terytorium. Zasięg jej działania powinien obejmować minimum jedną gminę wiejską lub wiejsko-miejską, zamieszkiwaną przez nie mniej niż 10 tys. i nie więcej niż 100 tys. mieszkańców.
Strategia lokalnej grupy działania musi mieć charakter innowacyjny. Ponadto powinna ona uwzględniać przynajmniej jeden temat zaproponowany przez
Komisję Europejską (np. zastosowanie nowych informacji know-how i nowych technologii w celu podniesienia konkurencyjności produktów i usług terenów wiejskich).
Podpisywanie umów na realizację pierwszego etapu "Programu Leader Plus" zakończono we wrześniu 2005 roku. Do Ministerstwa Rolnictwa wpłynęło ponad 200 wniosków o zgodę na udziału w pierwszym etapie programu "Leader Plus". Liczne międzyresortowe komisje oceniające wybrały 174 wnioski. Każdy z wnioskodawców dostał zapewnienie, że może podpisać umowę i powoływać lokalną grupę działania.
W konferencji uczestniczą przedstawiciele lokalnych grup działania Leader w Polsce, przedstawiciele resortów rolnictwa, rozwoju regionalnego, spraw zagranicznych oraz przedstawiciele administracji zarządzającej i wdrażającej program Leader. Na spotkanie zaproszeni zostali także przedstawiciele Komisji Europejskiej, Punktu Kontaktowego Europejskiego Obserwatorium Leader Plus oraz europejskiej sieci ELARD zrzeszającej kilkaset grup Leader z państw "starej" Unii Europejskiej.
Leader, czyli "Liaison entre Actions de Développement de l'Economie Rurale", jest inicjatywą Komisji Europejskiej. Jej celem jest rozwój regionów rolniczych i gorzej rozwiniętych w UE.

URBAN II 2000-2006 to aktualna inicjatywa wspólnotowa, czyli program pomocy bezzwrotnej ze strony Unii Europejskiej dla określonych jednostek. W tym programie władze lokalne, organizacje pozarządowe lub przedsiębiorcy składają projekty związane z rewitalizacją gospodarczą i społeczną miast Unii Europejskiej liczących przynajmniej 100 000 mieszkańców.Strefy miejskie ubiegające się o pomoc z programu URBAN II muszą spełniać co najmniej trzy warunki z niżej wymienionych:
• wysoka stopa bezrobocia
• mała aktywność ekonomiczna wysoki stopień biedy
• konieczność rekonwersji wynikającej z trudności ekonomicznych i socjalnych
• duża liczba imigrantów, mniejszości etnicznych
• niska stopa edukacji
• wysoka przestępczość
• zdegradowane środowisko
Program jest w całości finansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Na jego realizację w latach 2000 - 2006 przeznaczono 700 mln euro. Za pośrednictwem tej inicjatywy wspólnotowej realizowane są następujące zadania:
• renowacja budynków (celem tu jest tworzenie możliwości zatrudnienia, integracja społeczności lokalnej i poprawa poziomu życia na obszarach miejskich z poszanowaniem zasad ochrony środowiska)
• inicjatywy lokalne tworzenia miejsc pracy związanych z kulturą, usługami dla ludności oraz ochroną środowiska (dodatkowo celem jest zapewnienie równego dostępu do miejsc pracy)
• wprowadzanie programów edukacyjnych i szkoleń zawodowych dla ludzi odrzuconych i defaworyzowanych przez społeczeństwo
• rozwój przyjaznych dla środowiska sieci komunikacji miejskiej
• wdrażanie systemów zarządzania energią pozwalających na efektywniejsze jej wykorzystanie
• promowanie wykorzystanie technologii internetowych w życiu gospodarczym, społecznym i ochronie środowiska

Dodatkowo programy wspierane przez URBAN II mają uwzględniać wymianę informacji i dzielenie się doświadczeniami na temat rewitalizacji terenów miejskich. Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL jest częścią strategii Unii Europejskiej na rzecz stworzenia większej liczby lepszych miejsc pracy i zapewnienia szerokiego do nich dostępu. EQUAL to nowe sposoby rozwiązywania problemu dyskryminacji na rynku pracy. Finansowana przez Europejski Fundusz Społeczny (EFS), Inicjatywa wspólnotowa EQUAL ma na celu testowanie i promowanie – w drodze współpracy ponadnarodowej – nowych sposobów zwalczania wszystkich form dyskryminacji i nierówności na rynku pracy, zarówno wobec osób zatrudnionych, jak i poszukujących pracy. EQUAL obejmuje również działania na rzecz osób ubiegających się o status uchodźcy.
EQUAL stwarza możliwości identyfikacji i przewidywania zmian na rynku pracy, jak też wyposaża w nowe narzędzia monitorowania, zapobiegania i rozwiązywania wykrytych problemów.Ogólne zasady wdrażania obejmują:
1. Podejście tematyczne (Thematic approach)
2. Partnerstwo na rzecz Rozwoju (Development Partnerships – DPs)
3. Zaangażowanie grup dyskryminowanych (Empowerment)
4. Współpraca ponadnarodowa (Transnational co-operation)
5. Innowacyjność (Innovation)
6. Adaptacja rezultatów do głównego nurtu polityki (Mainstreaming)
Zasady te są wspólne dla wszystkich państw członkowskich uczestniczących w realizacji Inicjatywy wspólnotowej EQUAL i określają zarówno sposób wdrażania (np. projekty realizowane nie przez pojedynczych projektodawców, ale przez Partnerstwa na rzecz Rozwoju tzn. kilka instytucji lub organizacji realizujących projekt w ramach wspólnie uzgodnionych celów), jak też stanowią kryteria wyboru projektów do finansowania w ramach EQUAL.
Wybór projektów do finansowania w ramach EQUAL odbywa się w drodze ogólnokrajowego konkursu projektów.

INTERREG IIICelem Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG finansowanej ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (ERDF) jest wspieranie współpracy przygranicznej, międzynarodowej i międzyregionalnej zarówno na zewnętrznych, jak i wewnętrznych granicach Unii. W ramach INTERREG III wydzielone zostały trzy komponenty: Komponent A – współpraca przygraniczna władz publicznych sąsiadujących ze sobą obszarów w celu rozwijania przygranicznych ośrodków gospodarczych i społecznych poprzez wdrażanie zarówno projektów infrastrukturalnych jak i „miękkich”:
o stymulowanie przedsiębiorczości i rozwoju małych firm (w tym firm sektora turystycznego),
o rozwój wspólnego transgranicznego systemu ochrony środowiska,
o modernizacja i rozbudowa istniejącej sieci powiązań transportowych w celu zwiększenia dostępności terenów przygranicznych,
o wsparcie inicjatyw społeczności lokalnych (fundusz mikroprojektów),
o rozwój kapitału ludzkiego i instytucjonalnych form współpracy transgranicznej
o wykorzystanie zasobów ludzkich i materialnych w dziedzinie badań naukowych, rozwoju technologicznego, edukacji, kultury w celu zwiększenia produktywności obszaru i jego zdolności do kreowania miejsc pracy.
• Komponent B – współpraca transnarodowa między władzami krajowymi, regionalnymi i lokalnymi w ramach dużych regionów paneuropejskich, mająca na celu zrównoważony i skoordynowany rozwój przestrzenny. W ramach komponentu B tworzone są możliwości dla rozwoju infrastruktury transeuropejskiej, opracowania strategii rozwoju przestrzennego w skali międzynarodowej, przy uwzględnieniu współpracy miast i obszarów wiejskich służącej zrównoważonemu rozwojowi. Ponadto, finansowane są projekty z zakresu ochrony środowiska i rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Większość realizowanych projektów to projekty „miękkie”, stanowiące przygotowanie do przedsięwzięć infrastrukturalnych, wdrażanych w ramach regionalnych lub krajowych programów finansowanych z funduszy strukturalnych.
Komponent C – współpraca międzyregionalna w skali europejskiej, której celem jest rozwój powiązań sieciowych w zakresie polityki regionalnej, upowszechnianie systemowych przykładów właściwego rozwiązywania problemów, wymiana informacji i doświadczeń dotyczących rozwoju regionalnego oraz polityk i technik kohezyjnych. INTERREG III A
Granice i programy
5 dwustronnych:
• Polska – Meklemburgia Pomorze Przednie;
• Polska – Brandenburgia;
• Polska – Saksonia;
• Polska – Czechy;
• Polska - Słowacja
• 2 trójstronne:Polska – Litwa – Federacja Rosyjska (Obwód Kaliningradzki);
• Polska – Białoruś – Ukraina.
Umiejscowienie Instytucji Zarządzającej i Płatniczej programów realizowanych w ramach INTERREG III A.:
• Polska – Meklemburgia Pomorze Przednie – Instytucja Zarządzająca i Instytucja Płatnicza po stronie niemieckiej;
• Polska – Brandenburgia – Instytucja Zarządzająca i Instytucja Płatnicza po stronie niemieckiej;
• Polska – Saksonia – Instytucja Zarządzająca i Instytucja Płatnicza po stronie niemieckiej;
• Polska – Czechy - Instytucja Zarządzająca i Instytucja Płatnicza po stronie czeskiej;
• Polska – Słowacja - Instytucja Zarządzająca i Instytucja Płatnicza po stronie polskiej;
• Polska – Białoruś – Ukraina - Instytucja Zarządzająca i Instytucja Płatnicza po stronie polskiej;
• Polska – Litwa– Federacja Rosyjska (Obwód Kaliningradzki) - Instytucja Zarządzająca i Instytucja Płatnicza po stronie litewskiej.
INTERREG III B i INTERREG III C
Projekty zgłoszone do INTERREG III B i INTERREG III C realizowane są w ramach struktur ponadnarodowych.
Polska uczestniczy w ramach:INTERREG III B: INTERREG
III C:

EQUAL Inicjatywa Wspólnotowa EQUAL jest częścią strategii Unii Europejskiej na rzecz stworzenia większej liczby lepszych miejsc pracy i zapewnienia szerokiego do nich dostępu. EQUAL to nowe sposoby rozwiązywania problemu dyskryminacji na rynku pracy.
Finansowana przez Europejski Fundusz Społeczny (EFS), Inicjatywa wspólnotowa EQUAL ma na celu testowanie i promowanie – w drodze współpracy ponadnarodowej – nowych sposobów zwalczania wszystkich form dyskryminacji i nierówności na rynku pracy, zarówno wobec osób zatrudnionych, jak i poszukujących pracy. EQUAL obejmuje również działania na rzecz osób ubiegających się o status uchodźcy.
EQUAL stwarza możliwości identyfikacji i przewidywania zmian na rynku pracy, jak też wyposaża w nowe narzędzia monitorowania, zapobiegania i rozwiązywania wykrytych problemów.
Ogólne zasady wdrażania obejmują:
7. Podejście tematyczne (Thematic approach)
8. Partnerstwo na rzecz Rozwoju (Development Partnerships – DPs)
9. Zaangażowanie grup dyskryminowanych (Empowerment)
10. Współpraca ponadnarodowa (Transnational co-operation)
11. Innowacyjność (Innovation)
12. Adaptacja rezultatów do głównego nurtu polityki (Mainstreaming)
Zasady te są wspólne dla wszystkich państw członkowskich uczestniczących w realizacji Inicjatywy wspólnotowej EQUAL i określają zarówno sposób wdrażania (np. projekty realizowane nie przez pojedynczych projektodawców, ale przez Partnerstwa na rzecz Rozwoju tzn. kilka instytucji lub organizacji realizujących projekt w ramach wspólnie uzgodnionych celów), jak też stanowią kryteria wyboru projektów do finansowania w ramach EQUAL. Wybór projektów do finansowania w ramach EQUAL odbywa się w drodze ogólnokrajowego konkursu projektów
PLOTEUS.Witamy w PLOTEUSIE (Portalu o Możliwościach Kształcenia w Europie) PLOTEUS ma na celu pomoc studentom, osobom poszukującym pracy, pracownikom, rodzicom, doradcom zawodowym oraz nauczycielom w znalezieniu informacji na temat możliwości kształcenia w Europie.W portalu PLOTEUS zajdziesz wszystkie istotne informacje o kształceniu ustawicznym w Europie: Możliwości kształcenia i szkoleń dostępne na obszarze Unii Europejskiej. Dział serwisu zawierający odnośniki do stron internetowych uniwersytetów i szkół wyższych, baz danych szkół, oraz szkoleń zawodowych i kursów dla dorosłych.
System edukacji: opisy i wyjaśnienia systemów edukacyjnych państw członkowskich Unii Europejskiej.
Granty i programy wymiany (Erasmus, Leonardo da Vinci, Socrates, Tempus) na obszarze Unii Europejskiej - z kim się kontaktować, jak aplikować o granty i stypendia, itp.
Wszystko co warto wiedzieć przeprowadzając się do innego europejskiego kraju: informacje ogólne o wybranych krajach, koszty utrzymania, opłaty za naukę, zakwaterowanie, aspekty prawne pobytu.

EURES (EURopean Employment Services - Europejskie Służby Zatrudnienia), jest siecią współpracy publicznych służb zatrudnienia i ich partnerów na rynku pracy, wspierającą mobilność w dziedzinie zatrudnienia na poziomie międzynarodowym i transgranicznym, w krajach Unii Europejskiej oraz Norwegii, Islandii i Szwajcarii.
Sieć EURES została powołana przez Komisję Europejską aby ułatwiać swobodny przepływ pracowników na terenie Europejskiego Obszaru Gospodarczego poprzez:
• międzynarodowe pośrednictwo pracy,
• informowanie na temat warunków życia i pracy w krajach członkowskich oraz sytuacji na rynkach pracy tych krajów.
Sieć EURES nastawiona jest na informowanie, doradztwo i wspomaganie poszukujących pracy z Europejskiego Obszaru Gospodarczego, którzy chcą pracować w innym kraju członkowskim oraz pracodawców, którzy chcą rekrutować pracowników z innych krajów członkowskich.
Do dyspozycji poszukujących pracy oraz pracodawców pozostają:
• baza ofert pracy pracodawców zainteresowanych rekrutacją pracowników z zagranicy,
• baza CV poszukujących pracy zainteresowanych pracą zagranicą
oraz wiele innych użytecznych informacji, znajdujących się na stronie internetowej EURES Komisji Europejskiej.
Ze względu na specyfikę obszarów przygranicznych funkcjonują partnerstwa transgraniczne EURES (EURES T), które współtworzą publiczne służby zatrudnienia, organizacje pracodawców i związki zawodowe, władze lokalne, instytucje zajmujące się sprawami zatrudnienia i szkolenia zawodowego w regionach przygranicznych oraz przedstawiciele Komisji Europejskiej.
EURES T pełni istotną rolę w tych obszarach przygranicznych, gdzie występuje znaczna mobilność pracowników. Usługi świadczone przez EURES T skupiają się głównie na transgranicznym pośrednictwie pracy i informowaniu o warunkach życia i pracy w regionie transgranicznym, objętym partnerstwem.
Obecnie na terenie EOG funkcjonuje 20 partnerstw EURES T, w obrębie których pracuje ok. 600 tys. pracowników transgranicznych. W Polsce nie funkcjonują formalne partnerstwa EURES T, niemniej jednak prowadzone są przygotowania w kierunku tworzenia tego typu projektów.
EPSOEuropejskie Biuro Selekcji Kadr (ang. European Personnel Selection Office, fr. Office Européen de Sélection du Personnel, niem. Europäisches Amt für Personalauswahl) - urząd zajmujący się procesem rekrutacji personelu zatrudnianego w instytucjach Unii Europejskiej.EBSK zostało utworzone w 2002 i rozpoczęło działalność 1 stycznia 2003. Do jego zadań należy również m.in. rozpowszechnianie informacji na temat możliwości zatrudnienia w instytucjach UE.
Socrates-Erasmus - fragment pakietu programów edukacyjnych Socrates II Komisji Europejskiej, który ma na celu podnoszenie poziomu kształcenia i wzmacnianie jego europejskiego wymiaru w szkołach wyższych. Początkowo programy Socrates i Erasmus funkcjonowały oddzielnie, jednak od 1995 r., program Erasmus został włączony do całego pakietu Socrates. Program Erasmus został uruchomiony w krajach Unii Europejskiej w 1987 r. W Polsce w programie mogą uczestniczyć wszystkie państwowe i niepaństwowe uczelnie wyższe wpisane do rejestru MENiS, które uzyskały od Komisji Europejskiej tzw. Kartę Uczelni Erasmusa. W lutym 2006 w programie tym uczestniczyło 193 uczelni z terenu Polski. Działania realizowane przez uczelnie uczestniczące w programie:
• wymiana studentów
• wymiana nauczycieli akademickich
• Europejski System Transferu Punktów (ECTS) - zaliczenie okresu studiów odbytego w uczelni partnerskiej
• nowe programy nauczania przy udziale partnerskich uczelni
• organizacja kursów intensywnych
• udział w sieciach tematycznych Erasmusa.
Organizacja non-profit – organizacja, której zadaniem nie jest osiąganie zysku. Najczęściej jest to stowarzyszenie – dobrowolne, trwałe i samorządne zrzeszenie o celach niezarobkowych, które samodzielnie określa swoje cele, programy działania i struktury organizacyjne oraz uchwala akty wewnętrzne dotyczące działalności, której podstawą jest praca społeczna członków. Oznacza to, że wszystkie środki finansowe organizacji są przeznaczane na realizację celów statutowych.

Programowanie - proces organizowania, podejmowania decyzji i finansowania prowadzący do przygotowania dokumentów programowych. Przebiega on w kilku etapach i ma na celu przede wszystkim przygotowanie wdrażania programów, na bazie wieloletniej współpracy oraz wspólnych działań Wspólnoty i państw członkowskich.
Regionalizm,
1) specyficzna forma decentralizacji, przekazywanie części władzy ośrodkom niższego szczebla, działającym na spójnych gospodarczych i kulturowych obszarach – regionach. Tendencja charakterystyczna dla państw wielonarodowościowych (np. Hiszpania) oraz zróżnicowanych pod względem rozwoju gospodarczego (np. Włochy), pozwala bowiem uniknąć separatyzmu, konfliktów i secesji, tworząc warunki dla autonomii regionów i współdziałania w ramach państwa. Regiony otrzymują określone kompetencje i obszary działań, w które państwo nie ingeruje (kontroluje jedynie pod względem zgodności z prawem). Tak pojęta polityka regionalizacji może być prowadzona zarówno w państwach unitarnych jak i w federacjach.
Wyrazem nasilania się takiej polityki jest m.in. powstawanie w Unii Europejskiej formuł współpracy regionów (Komitet Regionów),

2) pojęcie z zakresu prawa międzynarodowego, forma współpracy państw w regionie. Organizacje regionalne służą współdziałaniu w zakresie pokoju i bezpieczeństwa, współpracy gospodarczej i kulturalnej, znalazło to poparcie zawarte w Pakcie Ligi Narodów oraz Karcie ONZ. Na takich podstawach działają np. Organizacja Jedności Afrykańskiej, Organizacja Państw Amerykańskich, Liga Arabska, Rada Europy, Unia Europejska.
Regionalizacja, procedura wyróżniania regionów. Dokonuje się jej za pomocą różnych metod, na dwa zasadnicze sposoby:

1) poprzez dzielenie obszaru na jednostki regionalne na podstawie przyjętych kryteriów,

2) poprzez łączenie ze sobą przylegających do siebie małych jednostek o podobnych cechach środowiska.

Ważną cechą regionalizacji jest to, że pokrywa ona cały obszar (nie pozostawia się "pustych miejsc", które nie należą do żadnego regionu).
Region - umownie wydzielony obszar, względnie jednorodny, odróżniający się od terenów sąsiednich cechami naturalnymi bądź nabytymi. Regiony wydziela się (regionalizacja) w celu przestrzennego usystematyzowania materiału naukowego.Wyodrębnia się regiony naturalne (regiony fizycznogeograficzne), kulturowe (o wspólnych cechach kulturowych), gospodarcze (o wspólnych centrach bądź powiązaniach gospodarczych; regiony przemysłowe, rolnicze, itp.), czy administracyjne (wyodrębnione prawnie jednostki administracji terenowej - podział administracyjny).
Województwo – jednostka podziału administracyjnego wyższego stopnia w Polsce, od 1990 r. jednostka zasadniczego podziału terytorialnego dla administracji rządowej, od 1999 r. także jednostka samorządu terytorialnego.
Powiat Powiat to jednostka podziału administracyjnego w Polsce. Wchodzi w skład województwa i skupia kilka sąsiadujących gmin (powiat ziemski). Istnieją także gminy wydzielone - miasta na prawach powiatu, które nazywane są powiatami grodzkimi.Władzę uchwałodawczą i kontrolną w powiecie sprawuje rada powiatu, a władzą wykonawczą jest starosta. W powiecie grodzkim funkcje te sprawuje odpowiednio rada miejska i prezydent miasta, lub burmistrz. ] Kompetencje starosty i zarządu powiatu po reformie administracji z 1999 roku
• podejmowanie decyzji w zakresie
o edukacji publicznej (szkoły ponadgimnazjalne)
o ochrony zdrowia (szpitale rejonowe, powiatowe)
o transportu na terenie powiatu (współfinansowanie lokalnych linii autobusowych, np. miejskich przedsiębiorstw komunikacji w miastach na prawach powiatu)
o opieka nad drogami publicznymi powiatowymi
o geodezji
o gospodarki nieruchomościami
o ochrony środowiska
o porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli
o przeciwdziałania bezrobociu
o obronności
o pomocy społecznej
o wydawania zezwoleń na podejmowanie pracy przez cudzoziemców
o zwalczania klęsk żywiołowych oraz organizowania pomocy na szczeblu powiatowym
o rejestracji pojazdów oraz wydawanie praw jazdy (patrz Tablica rejestracyjna)

Gmina - to wspólnota samorządowa mieszkańców na odpowiednim terytorium. Może występować również jako jednostka samorządu specjalnego np. gmina wyznaniowa, gmina szkolna. Od 1990 r. w Polsce gmina (od niem. Gemeine) jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego. O ustroju gminy stanowi jej statut. Gmina może być gminą wiejską, gminą miejsko-wiejską lub gminą miejską. Gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa, dzielnice, osiedla i inne. Władze w gminie sprawują wybrani w demokratycznych wyborach urzędnicy, zaś zadania gminy dzielimy na własne – nadane ustawowo i zlecone przez władze państwowe. Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Mieszkańcy gminy podejmują rozstrzygnięcia w głosowaniu powszechnym (poprzez wybory i referendum) lub za pośrednictwem organów gminy. Organami gminy są: rada gminy albo wójt (burmistrz, prezydent miasta). Gmina realizuje wszystkie zadania niezastrzeżone do kompetencji innych jednostek samorządu terytorialnego (powiat, województwo samorządowe). Na terenie kraju znajduje się 2478 gmin, w tym 65 gmin mających status miasta na prawach powiatu.
NUTS (skrót od fr. Nomenclature des Unites Territoriales Statistique, ang. Nomenclature of Units for Territorial Statistics) - statystyczne jednostki terytorialne wprowadzone w Unii Europejskiej w 1988, do celów realizacji polityki regionalnej. Według tych jednostek zbierane są dane statystyczne (zobacz: Europejski Urząd Statystyczny, Eurostat) oraz według nich dzielone są środki funduszy pomocowych Unii.
NUTS1-cały kraj
NUTS2-makroregiony(6 regionów w Polsce)
NUTS3-województwa(16)
NUTS4-gr.powiatów(44)
NUTS5-gminy(2489)

Agenda 2000 (pakiet Santera) - strategia wzmocnienia i rozszerzenia Unii Europejskiej w XXI wieku, przedłożona w 1997 roku Parlamentowi Europejskiemu przez przewodniczącego Komisji Europejskiej Jacques'a Santer. Agenda 2000 zajmuje się przede wszystkim: przygotowaniem do rozszerzenia UE, reformą systemu budżetowego UE, reformą Wspólnej Polityki Rolnej, reformą strukturalną UE i rewizją działalności Komisji Europejskiej, podniesieniem standardów życia i zmniejszeniem wskaźników bezrobocia. Dokument przedstawił raport na temat stanu przygotowań do członkostwa 10 państw Europy Środkowo-Wschodniej i zarekomendował, aby w pierwszej kolejności członkostwo uzyskały: Czechy, Cypr, Estonia, Polska, Słowenia i Węgry. Agenda 2000 przewiduje, że kandydaci będą musieli przyjąć tzw. kryteria kopenhaskie (szczyt w Kopenhadze, 1993), tj.: 1) stabilny system instytucji gwarantujących demokrację, 2) przestrzeganie praw człowieka i mniejszości narodowych, 3) istnienie gospodarki rynkowej i państwa prawa, 4) zdolność do sprostania wymaganiom członkowskim i przyjęcia unijnych celów w zakresie unii politycznej, walutowej i gospodarczej.

Agenda 21 - zbiór zaleceń i wytycznych działań na rzecz ekorozwoju , przyjęty podczas tzw. Szczytu Ziemi, konferencji ONZ w Rio de Janeiro w czerwcu 1992 r.

analiza SWOT - metoda pozwalająca przeanalizować atuty i słabości regionu wobec szans i zagrożeń stwarzanych przez otoczenie. Skrót SWOT pochodzi od pierwszych liter angielskich słów: strenghts (mocne strony), weaknesses (słabe strony), opportunities (szanse), threats (zagrożenia).

Delorsa pakiety - projekt reform finansowych Unii Europejskiej autorstwa Jacquesa Delorsa jako przewodniczącego Komisji Europejskiej , zmierzających do wygospodarowania dodatkowych środków na pogłębienie integracji drogą m.in. zmniejszenia nierówności rozwoju regionów. Tzw. I Pakiet Delorsa dotyczył lat 1988-1992 i był podporządkowany celom tworzenia Jednolitego Rynku. Pakiet II dotyczył lat 1993-1999 i wprowadzał reformę wspólnej polityki rolnej oraz zapoczątkował przemiany strukturalne, tworzenie unii ekonomicznej i monetarnej. Każdy z Pakietów przewidywał podwojenie środków na politykę strukturalną.

dokumenty programowe (operacyjne) - dokumenty w postaci programów lub planów rozwoju, opracowywane dla potrzeb wydatkowania środków wstępnie przyznanych (alokowanych) danemu obszarowi lub sektorowi przez Komisję Europejską w ramach Funduszy Strukturalnych. Określają m.in. cele i główne kierunki wydatkowania środków na podstawie analizy aktualnej sytuacji i trendów rozwojowych danego obszaru lub sektora, kryteria i sposoby realizacji konkretnych projektów, osoby i instytucje odpowiedzialne za wykonanie określonych zadań oraz szacowaną wielkość i rozbicie środków z uwzględnieniem współfinansowania ze wszystkich osiągalnych źródeł budżetowych. Do dokumentów takich zaliczamy sektorowe programy operacyjne oraz Narodowy Plan Rozwoju.

Europejska Karta Samorządu Lokalnego (terytorialnego) - przyjęta przez Komitet Ministrów Rady Europy 15 października 1985 r. Karta definiuje samorząd, wskazuje jego prawa i niezbędne kompetencje. Kartę podpisała większość państw członkowskich Rady Europy, w tym Polska.

Europejska Wspólnota Energii Atomowej - jedna z trzech Wspólnot Europejskich powstała na mocy traktatów rzymskich 1 stycznia 1958 r. Jej główne cele to: pokojowa współpraca w dziedzinie rozwoju technologii jądrowych, utworzenie i szybki rozwój przemysłu nuklearnego, przyczynianie się do poprawy standardów życia w państwach członkowskich poprzez swobodny rozwój technik, przepływ specjalistów, zabezpieczenie transportu i gwarancje wykorzystania materiałów i paliw jądrowych, rozwój badań, ustalenie jednolitych standardów i norm bezpieczeństwa. Jej instytucje pierwotne, takie jak Rada Ministrów Euroatomu, Zgromadzenie Parlamentarne Euroatomu, Komisja zostały uwspólnione z odpowiadającymi organami pozostałych dwóch Wspólnot po powstaniu EWG i układach o fuzji (1965) i są obecnie wspólnymi instytucjami Unii Europejskiej (Parlament Europejski, Rada UE, Komisja Europejska, Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, Trybunał Rewidentów Księgowych i Komitet Ekonomiczno Społeczny)

Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG) do realizacji pomysłu kompletnej unii ekonomicznej przystąpiono z inicjatywy państw Unii Ekonomicznej Beneluksu na podstawie planu Beyena. W końcu na podstawie traktatów rzymskich z 1957 r. Utworzono w 1958 Europejską Wspólnotę Gospodarczą. Do celów EWG (EEC) należą: równomierny rozwój gospodarczy, spójność ekonomiczna i podnoszenie poziomu życia. Jest to realizowane dzięki: zniesienie wszelkich ograniczeń celnych, swobodny przepływ ludzi, towarów, usług i kapitału, wspólnej polityce w zakresie handlu, rolnictwa, transportu, ochrony środowiska, energetycznej i kulturalnej, wspieranie badań, ujednolicenie wolnego rynku i prawodawstwa z tym związanego, stowarzyszenie i szeroka współpraca z krajami spoza EWG. Od 1992 EWG zmieniła nazwę na Wspólnota Europejska. Jej instytucje pierwotne, takie jak Rada Ministrów, Komisja zostały uwspólnione z odpowiadającymi organami pozostałych dwóch Wspólnot po powstaniu EWG i układach o fuzji (1965) i są obecnie wspólnymi instytucjami Unii Europejskiej (Parlament Europejski, Rada UE, Komisja Europejska, Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, Trybunał Rewidentów Księgowych i Komitet Ekonomiczno Społeczny).

Europejska Wspólnota Polityczna (EWP) system współpracy rządów państw członkowskich Wspólnot w zakresie spraw zagranicznych. Powstał w 1970 r. i rozwijał się w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Na mocy traktatu z Maastricht kwestie polityki zagranicznej weszły w zakres drugiego filaru Unii Europejskiej.

Europejska Wspólnota Węgla i Stali EWWiS - pierwsza integracyjna organizacja będąca pierwszym krokiem na drodze do zjednoczonej Europy. Została założona przez 6 państw: Belgię, Holandię, Luksemburg, Francję, RFN i Włochy w Paryżu w 1951, a weszła w życie 23.07.1952 r. Cele EWWiS to: rozwój gospodarczy i podnoszenie standardów życia społeczeństw państw członkowskich, efektywna produkcja węgla i stali, zapewnienie regularnych dostaw, kontrola cen, zabezpieczenie interesów robotników, producentów i użytkowników, ochrona środowiska związana z wydobywaniem węgla i produkcją stali. Jej instytucje pierwotne, takie jak Wysoka Władza, Komisja, Trybunał Sprawiedliwości EWWiS, Wspólne Zgromadzenie EWWiS zostały uwspólnione z odpowiadającymi organami pozostałych dwóch Wspólnot po powstaniu EWG i układach o fuzji (1965) i są obecnie wspólnymi instytucjami Unii Europejskiej (Parlament Europejski, Rada UE, Komisja Europejska, Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich, Trybunał Rewidentów Księgowych i Komitet Ekonomiczno Społeczny).

Europejski Obszar Gospodarczy (EOG) - faktyczne porozumienie i zaciśnienie, a właściwie ujednolicenie współpracy między Wspólnotami Europejskimi a krajami EFTA (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu). W czerwcu 1990 rozpoczęto oficjalne rokowania o utworzeniu EOG. EFTA zobowiązała się do przyjęcia większości przepisów obowiązujących we Wspólnotach. Układ został podpisany w maju 1992 r. Do EOG nie przystąpiła Szwajcaria (veto w referendum). Lichtenstein przystąpił do EOG trzy lata później. Cele EOG to: integracja z krajami EFTA w tworzeniu wspólnego rynku wewnętrznego oraz ożywienie gospodarcze i redukcja bezrobocia.

euroregion - zinstytucjonalizowana forma współpracy regionów przygranicznych dwóch lub więcej państw. Polega m.in. na powoływaniu wspólnych organów koordynacyjnych, wspólnym sporządzaniu lub uzgadnianiu planów (np. zagospodarowania przestrzennego) etc. Jednostki terytorialne organizujące się w formie euroregionów działają zgodnie z prawem obowiązującym w kraju macierzystym, nie ma zatem żadnych przejawów eksterytorialności. W Unii Europejskiej euroregiony były silnie promowane jako rozwiązania pilotażowe, poprzedzające i przygotowujące integrację krajów członkowskich. W Polsce utworzono dotychczas (1998) 12, euroregionów: Neisse-Nisa-Nysa, Sprewa-Nysa-Bóbr} Pro Europa Viadrina, Pomerania, Tatry, Glacensis, Karpaty, Bug, Niemen, Pradziad, Śląsk Cieszyński i Bałtyk. Funkcjonowanie euroregionów zostało uregulowane poprzez Europejską Konwencję Ramową o Wspólparcy Transgranicznej (z 1980 roku) oraz Europejską Kartę Regionów Granicznych (z 1995 roku). Celem euroregionów jest przede wszyskim wspólpraca gospodarcza, rozwój połączeń komunikacyjnych, ochrona środowiska, działalność kulturalno-edukacyjna i turystyka.

instrumenty rozwoju regionalnego - regulacje i działania wspierające rozwój regionalny. Na ogół wyróżnia się następujące instrumenty:
1. Instrumenty finansowe:
a) bezpośrednie: dotacje, "miękkie" kredyty (o obniżonym lub subsydiowanym oprocentowaniu), koncesje podatkowe i parapodatkowe, subsydia dla przedsiębiorstw,
b) pośrednie: gwarancje bankowe, poręczenia, udziały kapitałowe;
2. Rozwój infrastruktury technicznej;
3. Rozwój "miękkiej" infrastruktury (otoczenia instytucjonalnego biznesu). Wsparcie głównie na rzecz:
a) dostępu do informacji i doradztwa,
b) szkoleń,
c) B+R (Badań i Rozwoju), transferu technologii i innowacji;
4. Instrumenty niematerialne, w tym instrumenty planistyczne, oparte na analizie SWOT i strategii rozwoju.

plan Beyena - został ogłoszony w lutym 1953 r. przez holenderskiego ministra spraw zagranicznych. Beyen stwierdził, ze pełna integracja polityczna i militarna nie jest niemożliwa bez wcześniejszej integracji ekonomicznej będącej podstawą zjednoczenia. Koncepcja została przyjęta przez ministrów spraw zagranicznych Francji, RFN, Belgii, Włoch i Luksemburga, którzy zlecili grupie ekspertów pod przewodnictwem belgijskiego ministra spraw zagranicznych H. Spaaka opracowania założenia takiej integracji (raport Spaaka).

plan Plevena - został przedstawiony w październiku 1950 r. przez premiera Francji Rene Plevena. Plan proponował włączenie do europejskiego systemu obrony RFN. Pleven uważał, że kontrola niemieckiej armii w ramach struktury międzynarodowej będzie łatwiejsza niż w przypadku utworzenia narodowej armii i zapobiegnie rozwojowi militaryzmu w RFN. Pleven zaproponował utworzenie ogólnoeuropejskiej armii o charakterze międzynarodowym podległej jednej europejskiej władzy politycznej. Na podstawie planu powstał projekt Europejskiej Wspólnoty Obronnej.

plan Schumana - plan przedstawiony w 1950 r. przez francuskiego ministra spraw zagranicznych Roberta Schumana we współpracy z Jeanem Monnetem dotyczący propozycji wspólnej koordynacji produkcji węgla i stali w RFN i Francji. Na tej podstawie miała powstać organizacja międzynarodowa, otwarta dla innych państw Europy. W konsekwencji plan miał za zadanie ekonomicznie powiązać Francje i Niemcy tak, aby nigdy więcej nie był możliwy wyścig zbrojeń i nowa wojna oraz podwyższyć stopę życiową społeczeństw. Plan był zalążkiem europejskiej integracji i przyczynił się do stworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali .

Rada Europy - jest to niezależna organizacja państw europejskich powstała w 1949 r. Ideą powołania Rady Europy była realizacja ideii współpracy między państwami europejskimi w zakresie polityki, ekonomii, kultury, ochrony praw człowieka i obywatela. Obecnie członkami Rady Europy jest 40 państw europejskich. Warunki przyjęcia do RE, to: demokracja, przestrzeganie praw człowieka, wolne wybory i gospodarka wolnorynkowa. Organami Rady Europy są: Komitet Ministrów (składający się z ministrów spraw zagranicznych państw członkowskich) i Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy (286 parlamentarzystów delegowanych przez parlamenty narodowe). Przy RE funkcjonują jeszcze dodatkowe instytucje: Europejski Trybunał Praw Człowieka , Europejskie Centrum Młodzieży, Europejska Fundacja Młodzieży, Fundusz Rozwoju Społecznego, Kongres Samorządów Lokalnych i Regionalnych w Europie. Za administrację odpowiada Sekretariat Generalny Rady Europy. Działalność RE dotyczy wszystkich dziedzin życia Europy poza polityką obronną i bezpieczeństwa. Jej działalność koncentruje się na: ochronie praw człowieka, demokracji, edukacji, kulturze, gospodarce wolnorynkowej, stosunkach społecznych, ochronie środowiska naturalnego. W RE obowiązuje zasada jednomyślności, co paraliżuje jej działalność. RE nie ma też do dyspozycji żadnych groźniejszych sankcji wobec np. państw łamiących prawa człowieka, a jej konwencje i rezolucje mają charakter raczej apelacyjny lub polityczny, ale nie prawny. Siedziba RE mieści się w Strasburgu.

region - powołując Zgromadzenie Regionów Europy , przyjęto, że region to podporządkowana bezpośrednio szczeblowi centralnemu jednostka terytorialna posiadająca reprezentację polityczną. W Polsce województwo nie odpowiadało dotychczas tej definicji; termin region był używany dowolnie na oznaczenie np. obszarów o historycznie ukształtowanej tożsamości (np. Mazowsze, Śląsk, Pomorze) bądź też mianem tym określało się województwo. Po reformie terytorialnej organizacji kraju, 16 województw rządowo - samorządowych będzie spełniać kryteria Zgromadzenia Regionów Europy. W dłuższej perspektywie można uznać, że w pełni wykształcony region winien posiadać cztery cechy:
a) wspólnotę interesów gospodarczych, dośrodkową integrację gospodarczą;
b) reprezentację polityczną pochodzącą z wyboru;
c) więź społeczną opartą na poczuciu wspólnej tożsamości;
d) bezpośrednie podporządkowanie szczeblowi centralnemu. Region ma też bardziej ogólne znaczenie jako część świata (np. Bliski Wschód).

Traktat o Unii Europejskiej (Traktat z Maastricht) traktat przyjęty na konferencji międzyrządowej w Maastricht, w grudniu 1991r. (podpisany 7.02.1992). Głównym celem traktatu było stworzenie Unii Europejskiej. traktat połączył uregulowania dot. Unii Gospodarczej i Walutowej z traktatem o ustanowieniu EWG (Wspólnota Europejska) i włączenie do traktatu regulacji o współpracy w zakresie polityki sprawiedliwości i spraw wewnętrznych i o unii politycznej. Główne osiągnięcia TUE, to: stworzenie podstaw do urzeczywistnienia Unii Gospodarczej i Walutowej, prawne usankcjonowanie przestrzegania Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, rozszerzenie obszaru oddziaływania Wspólnot, wprowadzenie obywatelstwa Unii Europejskiej, wzmocnienie prerogatyw Parlamentu Europejskiego, zacieśnienie współpracy w ramach polityki wewnętrznej i wymiaru sprawiedliwości. W ramach TUE przewidziano możliwość jego rewizji, czego w istocie dokonał traktat amsterdamski w 1996 r.

Traktat Paryski - został podpisany w Paryżu 18.04.1951, z inicjatywy Roberta Schumana i jego planu. 6 państw: RFN, Francja, Włochy, Belgia, Luksemburg, Holandia i dotyczył ustanowienia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali. Traktat zawierał także ustalenia dotyczące stosunków między RFN, a państwami zachodnimi. Przewidywał także rozszerzenie o RFN NATO i Unii Zachodniej.

Traktaty Rzymskie - impulsem do podpisania traktatów rzymskich był raport Spaaka przedstawiający koncepcję rozszerzenia integracji europejskiej w zakresie ekonomicznym. 25.03.1957 zostały podpisane przez państwa szóstki (kraje tworzące EWWiS) traktaty rzymskie: Traktat o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej i traktat o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. Weszły w życie 1.01.1958 r. W skład traktatów rzymskich weszła także Umowa w sprawie wspólnych instytucji, która zakłada fuzje zgromadzeń parlamentarnych trzech Wspólnot i utworzenie Europejskiego Zgromadzenia Parlamentarnego (Parlament Europejski) oraz łącząca trzy trybunały Wspólnot we wspólny Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich. Traktaty rzymskie przewidziały także rozwój współpracy gospodarczej między państwami sygnatariuszami oraz eliminowanie ceł i wszelkich barier w swobodnym przepływie osób, kapitału, towaru i usług. Traktaty rzymskie określiły kierunek i stały się fundamentem integracji europejskiej.

Unia Gospodarcza i Walutowa - jest to współpraca państw Unii Europejskiej w zakresie realizacji idei swobodnego przepływu osób, towarów, usług i kapitału oraz wprowadzenie jednolitej waluty i ujednolicenie polityki cenowej i pieniężnej. Ustanowienie UGW jako głównego celu integracji przyjęto już w 1969 r. Opracowany plan Wernera przewidywał wtedy realizację UGW w ciągu 10 lat. Nie udało się to ze względu na załamanie światowego systemu walutowego w latach 70. Następne etapy na drodze do UGW to powołanie Europejskiego Systemu Walutowego w 1979 r. i Jednolity Akt Europejski zakładający utworzenie rynku wewnętrznego UE. W 1989 r. Komitet Ekspertów pod przewodnictwem Jacques'a Delorsa zaproponował I pakiet Delorsa jako strategie dla UGW, która została przyjęta przez szczyt w Madrycie. W pierwszym etapie (1990) zacieśniona została współpraca pieniężna banków centralnych i zniesione ograniczenia w wymianie walutowej. Drugi etap (1994) rozpoczął wyrównywanie poziomów gospodarczych w krajach UE i przygotowanie do przyjęcia wspólnej waluty- likwidowanie zadłużenia, zmniejszanie inflacji, nie dopuszczanie do deficytów budżetowych. Trzeci etap (1999) utworzył Europejski Bank Centralny i Europejski System Banków Centralnych, wprowadzenie euro na rynki finansowe oraz utworzenie Europejskiego Systemu Walutowego II dla państw niegotowych jeszcze do wstąpienia do UGW. Do 1.01.2000 mają zostać wprowadzone banknoty i monety euro w obrocie gotówkowym. Podstawowe kryteria uczestnictwa w UGW zwane są kryteriami konwergencji. W 1996 były one następujące:
1)stopa inflancji nie przekraczająca 3,2 % średniej stopy inflacji trzech państw o najniższej inflacji;
2) deficyt budżetowy nie większy niż 3% PNB,
3) zadłużenie narodowe nie przekraczające 60%PNB,
4) stopy procentowe nie przekraczające o więcej niż 10,4% stóp w trzech krajach o najlepszym wskaźniku.
Do państw uczestniczących w UGW należą: RFN, Włochy, Francja, Hiszpania, Portugalia, Belgia, Holandia, Luksemburg, Irlandia, Finlandia, Austria. Grecja nie podołała kryteriom konwergencji. Wlk Brytania i Dania odmówiły z własnej woli wejścia do UGW. Szwecja nie należała do Europejskiego Systemu Walutowego, co było warunkiem przystąpienia do UGW.

Gość

ja zrobiłam dokładnie takie ściagi.czcionką 5 w 3 kolumnach w wordzie.Moze komus sie przyda.Nie ma tu oczywiście wszystkiego,ale to raczej bylo niemozliwe:)