Forum  Strona Główna

 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   GalerieGalerie   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

mała pomoc:)

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Strona Główna -> Międzynarodowe Stosunki Polityczne
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Gość







PostWysłany: Czw 15:40, 31 Sty 2008    Temat postu: mała pomoc:)

z gory sorry za blędy!pamietajcie ze to JEST wersja robocza...
Powrót do góry
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Gość







PostWysłany: Czw 15:41, 31 Sty 2008    Temat postu:

Chiński wizje rzeczywistości międzyn.

W państwowości chińskiej wyróżnia się 3 typy ładu międzyn:
1. wielkopaństwowy ład miedzynar. Chin starożytnych
2. porządek miedzynar. Chin cesarskich
3. Chiny jako jedno z wielu państw narodowych porządku westfalskiego.

Ad.1. Panowanie Wschodniej Dynastii ZHOU dzieli się na 2 okresy: Wiosen i Jesieni oraz okres Królestw Walczących.
W okresie Wiosen i Jesieni funkcjonował system hegemoniczny. W tym okresie nastąpił rozkwit starożytnej chińskiej dyplomacji.
Na straży porządku stały normy etyczne LI. Pod koniec tego okresu na obszarze starożytnych Chin pozostało tylko 7 państw. Z walk między nimi zwycięsko wyszło państwo Qin. Jego władca przyjął tytuł pierwszego cesarza. Za sukcesami państwa Qin stali przedstawiciele szkół filozoficznych FAJIA. W swoich wzmożeniach kładli nacisk na pojęcie FA ( prawo stanowione) Filozofów Szkoły Prawa należy uznać za najwcześniejszych przedstawicieli realizmu polit. w chińskiej myśli polit.

Ad.2. Obecna epoka prosperity jest 4-tym w historii okresem wzrostu potęgi Chin.
Poprzednie 3 okresy to:
1. panowanie dynastii HAN
2. panowanie dynastii TANG
3. początkowy okres panowania dynastii MING

Krótkie panowanie dynastii Qin oraz panowanie dynastii HAN to okres formowania się nowego ładu międzynar. opartego na ideologii konfucjańskiej (jego podstawą jest system trybutarny CHAOGONG TIXI). Konfucjonizm został wyniesiony do rangi ideologii państwowej. Ideą przewodnią konfucjonizmu była doktryna Trzech Więzi SANGANG ( określa zależności na linii władca – poddany, mąż – żona, ojciec – syn. Władca, mąż, ojciec są YANG a reszta YIN).

Ad.3. Za datę upadku Chin cesarskich przyjmuje się rok 1843 – podpisanie traktatu nankińskiego. Zapoczątkował on wiek nierównych sojuszy w historii Chin. Państwo Liuqiu zostało zaanektowane przez Japonię, Birmę stało się prowincją Brytyjskich Indii Wschodnich, Annam i Laos stał się protektoratem francuskim. Karea został oddane Japonii.
Chiny funkcjonują na zasadzie suwerennej równości państw. Rok 1949 był dla Chin kluczowy ponieważ:
1. udaje się zjednoczyć niemal wszystkie ziemie dawnego imperium
2. Komunistyczna Partia Chin uznaje ideologię marksistowską za ideologię państwową.

O właściwym rozwoju nauki o stosun. międzynar. w CHRL możemy mówić dopiero po 1979r. Pewne dziedziny są dobrze rozwinięte inne zaniedbywane. Głównym forum wymiany poglądów na tematy związane z teorią stos. między. Jest jeden z miesięczników. Pozostałe czasopisma podejmujące problematykę między. to:
1. Forum problemów między.
2. Badania nad polityką między.
3. Polityka między.
4. Współczesne stos. między.
5. Studia problemów między.

Badanie nad teorią stosun. międzyn. w Chinach rozpoczęły się na dobre dopiero w latach 90-tych XX wieku. Wciąż nie osiągnięto zadowalających rezultatów w 2 podst. dziedzinach aktywności:
1. tworzeniu naukowych podstaw dyscypliny
2. zapoznaniu szerokiego grona badaczy i studentów z dotychczasowym stanem wiedzy z zakresu teorii stosun. międzyn.

Jednym z podstawowych problemów chińskich badań jest stosowanie przestarzałej metodologii badań. Za główne braki i błędy uważa się:
1. brak stosowania świadomej metody badawczej
2. brak przemyślanych, starannych definicji
3. badane problemy w zarysie ogólnym przedstawione są poprawnie
4. braki w strukturze logicznej artykułów

Należy pamiętać, że zmiany zakresu tematyki badań w Chinach w ostatnim trzydziestoleciu od pewnego stopnia ilustrują zmiany jakie zaszły w postrzeganiu przyczyny blokującej rozwój nauki o stos. między. uważa się jej zakotwiczenie zarówno we współczesnych jak i historycznych strukturach. Zwraca się również uwagę na 2 fakty: w CHRL nie ocenia się publicznie polit. zagran. nie dochodzi do wymiany poglądów między teoretykami teoretykami praktykami.
Chińska Szkoła:
Szkoła Chińska w teorii stosun. międzyn. jest nazwą zbiorczą dla wielu prób definicji tego co Chińczycy nazywają teorią stosunków międzynarodowych między.z chińską specyfiką.

Przez chiński wkład do teorii stos. między. należy rozumieć:
1. 5 zasad pokojowej koegzystencji
2. doktrynę 3 światów
3. rozważanie o współzależnościach między pokojem na świecie a rozwojem państw
4. koncepcje wielobiegunowości

Jak wynika powyższego wyliczenia autor traktuje „chińską specyfikę” w teorii stos. międzyn. głównie jako wkład chińskiej myśli marksistowskiej do teorii stos. między. Chińska myśl marksistowska ma znaczny wpływ na to jak Chińczycy postrzegają współczesny porządek między. Wyodrębnia się 4 nurty między. myśli marksistowskich:
1. klasyczna myśl marksistowska
2. radziecka myśl marksistowska
3. zachodnia myśl marksistowska
4. chińska myśl marksistowska

Próbując definiować pojęcie „Chińska myśl marksistowska” wymienia się pojęcia będące podstawą jej rozważań:
1. zależność między pokojem a rozwojem państw
2. wzrost potęgi państw
3. wkraczanie państw na arenę międzynar.

Realistyczna wizja rzeczywistości między.
Wnioski odnośnie różnic między realizmem politycznym (USA) a marksistowską myślą międzyn. (CHRL)
1. marksistowska myśl międzyn. za problemy kluczowe uznaje kwestie których rozwiązanie wymaga długich okresów czasu, zaś realizm uznaje za kluczowe rozwiązanie problemów bieżących.
2. podstawowym pojęciem myśli marksie. jest internacjonalizm podczas gdy realiści za kluczowe uznają działania suwerennych podmiotów.
3. Ideologia marksistowska jest z zasady antagonistyczna.

Jak słusznie zauważył J. FAIR BANK głównym problemem chińskich stos. międzyn. była (jest!) kwestia pogodzenia obowiązującej teorii z faktami ideologicznych postulatów postulatów codzienna praktyką.

Przy bliższej analizie chińskiej wizji rzeczywistości między. po 1979r. zauważamy ten sam problem: rozwiew między oficjalną ideologią a codzienną praktyką. Chińskie zainteresowanie realistyczną wizją porządku między. należało by więc postrzegać raczej jako próg znalezienia sposobu realizacji krótkoterminowych celów polityki zagran. CHRL niż jako prób wprowadzenia jakiś zmian w chińskim postrzeganiu świata. Chińskie postrzeganie pozimnowojennego ładu międzyn. źródła idealistycznej wizji ładu międzynar:
1. tradycyjna chińska myśl polityczna
2. chińska myśl marksistowska
3. doświadczenia tzw. wieku poniżenia

Współczesna chińska wizja ładu między. opiera się na:
1. koncepcji wielobiegunowości
2. koncepcji strategicznego partnerstwa
3. strategii pokojowego wzrostu

ad.1.
Koncepcja wielobiegunowości pojawia się w chińskich rozważaniach pod koniec lat 80-tyvh. Wyróżnia się 4 kwestie co do których chińscy analitycy są zgodni:
1. rozumienie pojęcia biegun (państwo lub grupa państw)
2. stwierdzenie iż obecnie poza USA pozostałe państwa nie spełniają kryteriów bycia biegunem
3. stwierdzenie że koncepcja wielobiegunowości zawiera w sobie przeciwstawienie się amerykańskiemu dążeniu do budowy jednobiegunowego ładu
4. Postrzeganie koncepcji wielobiegunowości jako:
- widocznej zmiany kierunku w chińskiej polityce zagranicznej
- koncepcji, której realizacja powinna przyczynić się do umocnienia pokoju na świecie
- koncepcji której realizacja stanowi fundament chińskiej polityki zagranicznej

Co się tyczy kwestii spornych autor wymienia:
1. nie jest jasne ile owych biegunów ma liczyć świat ( 3 , 5?)
2. kwestia czy obecnie mamy doczynienia z ładem jednobiegunowym(USA), wielobiegunowym, czy dopiero kształtowania się ładu wielobiegunowego
3. kwestia czy większość państw jest owej koncepcji przychylna, obojętna czy wroga

ad.2.
Od początku lat 90-tych XXw Chiny realizują koncepcje strategicznego partnerstwa, co przejawia się podpisywaniem porozumień o stosunkach partnerskich.
Koncepcję strategicznego partnerstwa należy rozumieć jako dążenie Chińczyków do uregulowania stosunków między mocarstwami (światowymi, regionalnymi) oraz organizacjami między. w celu umożliwienia jak najlepszego funkcjonowania wielobiegunowego porządku między.

Ad.3.
Premier Chin w 2003r. stwierdził iż „obranie przez Chiny pokojowego wzrostu należy traktować jako ofertę rządu chińskiego wobec świata, jako ważną składową chińskiej strategii działania.” Jeden z profesorów napisał iż pojęcie pokojowego wzrostu należy rozpatrywać w 3 płaszczyznach:
1. z punktu widzenia środowiska między. Chin pojęcie to należy rozumieć jako wzrost w pokoju tzn. w pokojowym środowisku między
2. analizując metody, za pomocą których wzrastałaby potęga Chin, strategię pokojowego wzrostu należy rozumieć jako „wzrost metodami pokojowymi”
3. z punktu widzenia rozważań o tym jaki wpływ na sytuację między. może mieć wzrost potęgi Chin, strategię tą należy rozumieć jako „wzrost dal pokoju”

Omówione koncepcje były wynikiem zmian jakie zaszły na arenie między. po 1989r.

Opisywanie tego jak Chińczycy postrzegają rzeczywistość między. po roku 1989 jest zadaniem trudnym. Trudno bowiem oddzielić opinie wyrażane przez poszczególne grupy badaczy. Kolejnym problemem jest właściwe zrozumienie i opisanie chińskiej wizji stosunków między. w sytuacji ciągle obowiązującej ideologii marksistowskiej.
Współczesna chińska wizja pozimnowojennego ładu między. zasadza się na koncepcji wielobiegunowości. Chiny od państwa obozu socjalistycznego po przez państwo Trzeciego Świata dąży do państwa które będzie mocarstwem regionalnym.







Latynoamerykańska wizja pozimnowojennego porządku między.

W Ameryce Łacińskiej większość teorii i wizji kształtowania stosunków między. była formułowana pod wpływem hegemonicznej pozycji USA.

Zbigniew Brzeziński stwierdziła w Planie gry iż „ podobieństwo dominacji USA w Ameryce środkowej do dominacji sowieckiej w europie wschodniej jest uderzające”.

W czasie II wojny Św. Stosunki gosp. Między USA a Ameryka Łacińską kształtowały się korzystnie. Utrzymanie ich po zakończeniu wojny było jednak niemożliwe.

CEPAL (Komisja Ekonomiczna ONZ dla Ameryki Łacińskiej)
W CEPAL zaczęły się rodzić pierwsze próby teoretycznego opracowania autonomicznej drogi rozwoju krajów latynoamerykańskich. Na 2 sesji Komisji Raul Prebisch dowodził iż region znalazł się na peryferiach globalnego systemu ekonomicznego jako producent żywności i surowców dal centrów przemysłowych rozwiniętego świata. Prebisch zalecał państwom przyjęcie strategii rozwoju zakładającej prymat rynku wewnętrznego i uprzemysłowienia przez substutację importu. Celem była produkcja dóbr które sprowadzano z zagranicy i ustanowienie wysokich taryf celnych. Strategia uprzemysłowienia przez substytucję importu pozwoliła przez dziesięciolecia na utrzymanie tempa wzrostu gosp. Na średnim bądź wysokim poziomie. Przeciwstawiły się temu USA i Między. Fundusz Walutowy.

Wyciągając krytyczne wnioski z teorii modernizacji zaczęto dyskutować nad nową koncepcją. Była to koncepcja zależności – opracowana pod dużym wpływem USA. Można wyróżnić w tej teorii 2 podstawowe kierunki: burżuazyjno-nacjonalistyczny i marksistowski.
Oba kierunki różnią się w swych receptach na wyjście z zależności. Nurt pierwszy propagował drogę autonomicznego, narodowego rozwoju. Drugi był przeciwny stosowaniu półśrodków półśrodków jedyną szansę na zlikwidowanie zależności widział w przeprowadzeniu rewolucji socjalistycznej.

Teoria zależności miała ograniczony wpływ na proces decyzyjny w krajak ameryki łacińskiej ze względu na konflikt Wschód-Zachód. Na początku lat 80-tych XXw większość państw latynoamerykańskich znalazło się w kryzysie gosp. Wyjściem miał być neoliberalizm.
Mówiąc o Ameryce Łacińskiej dużo miejsca poświecone jest kwestiom gosp. Gdyż to one w dużym stopniu warunkują pojawienie się w krajach tych niezależnych teorii lub wizji nowego porządku między. Gdy okazało się że koncepcje neoliberalne nie są w stanie pomóc, gdy zdano sobie sprawę że rozpad świata dwubiegunowego nie wpływa na demokratyzację stosunków między. zaczęto szukać nowych koncepcji.

Generalnie badaczy z Ameryka łacińskiej można podzielić na 2 grupy które różnią się w sposobie analizy rzeczywistości między. :
1. Pierwsza wywodząca się spośród zwolenników neoliberalizmu traktuje USA jako gwarant stabilności polit. i gosp.
2. Drugi pogląd sytuuje Amerykę łacińska jaka stronę w konflikcie między krajami Północy i Południa

Jorge Castro uważa że między 1991 a 2001r. mieliśmy doczynienia z ewolucją świata unipolarnego w którym USA roszczy sobie prawo do samodzielnego zapewnienia pokoju na świecie. Wiąże się to z przyznaniem prawa do arbitralnego definiowania zagrożenia. Obecnie obserwujemy odrzucanie wielostronnego uzgadniania stanowisk. USA przeciwstawiają się wszystkiemu co może krępować im ruchy.
Badacze latynoamerykańscy uważają że po 1989r. mieliśmy doczynienia ze zmianą osi konfliktu z wschód-zachód na północ-południe.

Działania zmierzające do integrowania państw południa podejmowane są na 4 płaszczyznach:
1. Współpracy z Argentyną, Urugwajem i Paragwajem
2. integracji polit. i gosp. Ameryki łacińskiej
3. współdziałania wszystkich krajów ameryki łacińskiej
4. dążenie do osiągnięcia szerokiego porozumienia między państwami południa

MERCOSUR – południowoamerykańskie ugrupowanie integracyjne (przeciwwaga dla NAFTA)

Główne postulaty latynoamerykańskich naukowców naukowców polityków które ich zdaniem przyczyniają się do ukształtowania bezpieczeństwa i bardziej sprawiedliwego porządku międzyn. to:
1. wprowadzenie w życie multilateralizmu w stosunkach międzyn.
2. wzmocnienie integracji regionalnej
3. aktywny dialog południe-północ
4. zagwarantowanie przestrzeganie prawa między.
5. demokratyzacja życia międzyn.
6. uznanie iż podstawą pokoju jest solidarność solidarność sprawiedliwość społeczna

Współczesnym wizom prezentowanym przez latynoamerykańskich naukowców brakuje oryginalności, którą cechowała się teoria zależności. Przedstawione powyżej postulaty są przecież w dużej części zgłaszane przez UE. Najważniejszym wkładem latynoamerykańskim jest jednak sformułowanie koncepcji rozwijania dialogu połubie-północ.
Powrót do góry
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
magdusia007




Dołączył: 15 Cze 2006
Posty: 16
Przeczytał: 0 tematów

Ostrzeżeń: 0/3

PostWysłany: Czw 16:30, 31 Sty 2008    Temat postu:

ktoś miał super pomysl, zeby zamiescic krotkie streszczenie na forum, z gory dzieki

Post został pochwalony 0 razy
Powrót do góry
Zobacz profil autora
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Gość







PostWysłany: Czw 18:49, 31 Sty 2008    Temat postu:

Francuska koncepcja ładu wielobiegunowego

Do powstania tej wizji przyczyniły się 4 czynniki:
1. wielkomocarstwowa przeszłość Francji która sprawia że Paryż chce móc współkształtować ład międzynarodowy.
2. wielowiekowe tradycje francuskiej dyplomacji która karze planować naprzód posunięcia na arenie międzynarodowej i kontrolować długo planowe cele.
3. aspiracje Francji- stworzenie wielkiego mocarstwa.
4. względna słabość Francji która sprawia że tylko przemyślana strategia może zapewnić realizacje zamierzonych celów.

Polityka zagraniczna Francji rzadko bywa przedmiotem poważniejszych sporów wewnętrznych co umacnia pozycje przywódców V republiki w kraju i zagranicą.

Francja wobec ładu jałtańskiego.
Francja dzięki decyzją Wielkiej Trójki ( USA, WB, ZSRR) Francja znowu znalazła się w gronie Wielkich Mocarstw. Francja wysuwała w latach 45-89 trzy zasadnicze zarzuty pod adresem ładu jałtańskiego.
1. zaakceptowanie przez USA i WB istnienie radzieckiej strefy wpływów w europie wschodniej i jej satelizacje przez ZSRR.
2. spotkanie w Jałcie było główną przyczyną powstania systemu bipolarnego i zimnej wojny.
3. mimo rywalizacji amerykańsko-radzieckiej nie można było wykluczyć kolejnego porozumienia USA i ZSRR które dokonałoby się kosztem interesów mniejszych państw z tego powodu Francja nieufnie podchodziło do dialogu obydwu supermocarstw.

Francja chciała stworzyć nowy system międzynarodowy który miał nie opierać się na rywalizacji zachodu z blokiem komunistycznym lecz na zgodnej współpracy najważniejszych państw wzorowany na koncercie mocarstw (miał powstać ład wielobiegunowy). Realizacji koncepcji francuskich miała przynieść całej społeczności międzynarodowej korzyści.
1. nowy ład miał umocnić pokój i bezpieczeństwo międzynarodowe.
2. niezbędny warunek wyzwolenia się członków dwóch bloków spod kurateri USA i ZSRR.
3. nawiązanie współpracy która służyłaby interesom całej ludzkości

Wizja Francji miała przynieść korzyści dla Wielkich Mocarstw jak i dla mniejszych państwa. Francja podjęła szereg działań mających ułatwić powstanie ładu.
1. opuszczenie przez Francje wojskowych struktur Organizacji Traktatu Północno-atlantyckiego w 1966.
2. Paryż chciał by wspólnoty europejskie stały się pełnoprawnym aktorem na arenie międzynarodowej.
3. Francja podjęła współprace z krajami socjalistycznymi licząc że ułatwi to przezwyciężenie zimnowojennych podziałów.
4. dążyła do zacieśniania kontaktów z państwami pozaeuropejskimi.

Następstwa upadku systemu bipolarnego
Upadek ładu jałtańskiego otworzył przed Francją nowe możliwości jednocześnie jednak pozbawił ją licznych atutów jakimi dysponowała i stwarzał nowe zagrożenia. W następstwie zakończenia zimnowojennej rywalizacji straciły na znaczenia francuskie arsenały jądrowe. Przez zjednoczenie Niemiec Francja straciła znaczenia supermocarstwa. Po rozpadzie ZSRR nie można było liczyć na współprace francusko-radziecka mającą osłabić role USA.

Negatywne cechy pozimnowojennego ładu międzynarodowego
1. w miejsce zagrożeń związanych z rywalizacją dwóch bloków pojawiły się nowe zagrożenia i wyzwania.
2. rozpad bloku komunistycznego oznacza triumf ideologii liberalnej. Francja jest krajem o silnych tradycjach, pozostawała długo krajem rolniczym dlatego nieufnie odnosi się do rozwiązań liberalnych.
3. islamski terroryzm.
4. Francja negatywnie ocenia fakt że system bipolarny został zastąpiony przez ład jednobiegunowy.

Konieczność budowy nowego ładu międzynarodowego
Sytuacja pozimnowojennego ładu nie odpowiada Francji. Przedstawiony przez prezydenta F. Mitterranda w grudniu 89 projekt konfederacji europejskiej która miała umożliwić współpracę pomiędzy obiema częściami kontynentu został odrzucony przez większość zainteresowanych państw. Szczyt KWBE w Paryżu 90 oraz pakt stabilności europy marzec 95 nie przyniósł zadowalających efektów. Powstanie nowego ładu zdaniem francuskich polityków przyniesie liczne korzyści:
-powstanie światowej równowagi która przyczyni się do umocnienia pokoju i czego i stabilności na świecie
-pozwoli uchronić kulturową i językową różnorodność świata
-zapewni prymat prawa międzynarodowego
-umożliwi kontrole procesów globalizacji
-ułatwi rozwiązanie problemów społeczności międzynarodowej
-nowy system zapewni pozycje mocarstwom i będzie chronił interesy małych i średnich państw

W opinii Francji nowy porządek powinien oprzeć się na 7 zasadach – styczeń 99 J.Chirac:
1. wspólna odpowiedzialność która wyklucza podejmowanie jednostronnych działań
2. równość (korzyści ze współpracy międzynarodowej)
3. solidarność (walka z wykluczeniem)
4. różnorodność (ochrona bogactw przyrody i kultury świata)
5. przezorność (zachowanie ziemi następnym pokoleniom)
6. wolność ( demokracja i prawa człowieka)
7. komplementarność, subsydiarność (uchwalanie nowych norm gdy jest to niezbędne).

Najważniejsze są zasada wolności, równości i solidarności- niezbędny wydaje się rozwój ochrony praw człowieka a także skuteczniejsze przeprowadzanie zobowiązań. Konieczna jest demokratyzacja systemu międzynarodowego oraz zapewnienie większej spójności społecznej świata. Francuscy przywódcy uważają że centralną rolę w nowym systemie powinna odgrywać ONZ. Jednakże działania Francji pozwalają sądzić iż wzmocnienie ONZ nie jest najważniejszym celem Paryża. Niejasne pozostaje stanowisko w kwestii reformy ONZ szczególności poszerzenia składu rady bezpieczeństwa. Przestrzeganie karty NZ oraz sprawne funkcjonowanie ONZ nie wystarcza do powstania ładu wielobiegunowego. Niezbędne wydaje się zacieśnienie współpracy na poziomie regionalnym:
1. tylko w ten sposób można skutecznie rozwiązać problemy zróżnicowanego świata
2. współpraca regionalna prowadzi do powstania ugrupowań integracyjnych które jawią się jako przyszłe bieguny systemu międzynarodowego.

Duże znaczenie ma także współpraca ponadregionalna- najlepsza gwarancja do niepowstania w przyszłości rywalizacji.

Rola Unii Europejskiej
Francuscy politycy przywiązują duże znaczenie do współpracy ekonomicznej państw UE. Celem jest stworzenie organizmu gospodarczego który będzie w stanie skutecznie rywalizować z USA. UE jest w stanie skutecznie chronić państwa członkowskie. Integracja sprzyja konkurencyjności gospodarek i umożliwia skuteczniejszą rywalizację z gospodarką amerykańską. Ważny element stanowi również Unia walutowa. Francja jest również jednym z głównych zwolenników Wspólnej Polityki Zagranicznej i bezpieczeństwa UE.
1. naturalne następstw współpracy
2. skuteczna ochrona europejskich interesów i wartości
3. promocja w świecie pokoju, rozwoju, wolności i prawa międzynarodowego

Kolejnym elementem jest Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony. Rozwój współpracy w tej dziedzinie ma przede wszystkim umożliwić ochronę interesów państw europejskich. Zdaniem Francji, ponieważ interesy amerykańskie różnią się od europejskich a pomoc USA pozostaje niepewna, niezbędny wydaję się podjęcie współpracy w tej dziedzinie. Ma ona służyć rozwiązywaniu kryzysów w UE. Integracja gospodarcza oraz współpraca w sferze polityki zagranicznej i obronnej to najważniejsze elementy francuskiej koncepcji „europy mocarstwa”.

„Pewna wizja Francji”
Francja uważa że może w istotny sposób przyczynić się do powstania ładu wielobiegunowego. Jest jednym z wielu mocarstw o światowych wpływach, członkiem rady ONZ. Prócz obiektywnych wyznaczników jest wiele niematerialnych atutów Francji:
1. francuska kultura i język
2. autorytet moralny oraz przeznaczenie które każe Francji nieść innym narodom przesłanie wolności i godności

W przeciwieństwie do USA Francja musi ciągle udowadniać swoją wielkość. Francja i Stany Zjednoczone jako jedyne kraje zachodnie mają uniwersalistyczne aspiracje i poczucie misji. Obie przywiązują wagę do promocji demokracji i praw człowieka. Dla amerykanów ważna jest wolność a dla Francji równość.

W przypadki rosyjskiej i chińskiej koncepcji można zaobserwować podobieństwa do francuskiej wizji.

Przyczyny niepogłębiania współpracy między Paryżem, Moskwą i Pekinem:
1. różne podejście do problematyki demokracji i praw człowieka
2. wszyscy przywiązują znaczenie do współpracy z USA
3. można zakładać że Francja będzie coraz krytyczniej odnosić się do potęgi Chin obawiając się odrodzenia systemu bipolarnego (USA-Chiny)









Porządek międzynarodowy w perspektywie badań angielskiej szkoły Sm

English School- perspektywa badawcza brytyjskiej nauki osm, jest zjawiskiem specyficznym. Wynika to zarówno z przesłanek historycznych i metodologicznych. Z reguły opisywana jest jako nurt badawczy który zmierza do pogodzenia przyszłości tkwiących w głównych paradygmatach teorii Sm: liberalizmu i realizmu. Sposób postrzegania rzeczywistości jest głęboko uwarunkowany wyspiarskim peryferyjnym położeniem Anglii, której koncepcje polityki zagranicznej były kształtowane w duchu odrębności- izolacjonizmu. Szkoła przywiązuje wagę do utrzymania pokoju, ma charakterystyczny stosunek do wojny. W 1958 r. grupa badaczy podjęła inicjatywę stworzenia British Commite Of Theory of Internatinal Politics.

Specyfika metody badań i siatki pojęciowej
Oryginalność English School wynika z prób pogodzenia liberalizmu i realizmu. Właściwością szkoły jest krytyczne nastawienie do metod ilościowo-kwantyfikacyjnych. Tematyka badań utrwala endemiczną siatke pojęciową właściwą dla postimperialnego sposobu widzenia świata. Podstawową kategorią operacyjną szkoły pozostaje społeczność międzynarodowa albo społeczność światowa, chętnie stosowany jest termin polityki międzynarodowej. Już w latach 60 XXw. Zaczęto upowszechniać pojęcie teorii międzynarodowej by umocnić samodzielność i odrębność studiów, English School wykorzystywała nie tylko założenia paradygmatów międzynarodowych ale sięgała po dorobek innych dziedzin nauki. Wykorzystywała siatkę pojęciową z socjologii, historii, prawa, ekonomii i nauk politycznych.

Główne cech porządku międzynarodowego z perspektywy English School
Pojęcia właściwe dla realizmu- anarchia międzynarodowa, monopol potęgi państwa i suwerenność państwowa. Obok komponentów realistycznych króluje liberalna koncepcja społeczności międzynarodowej postrzegana w roli środka przełamywania anarchii. Uzupełnia ją zbliżona do globalizmu idea społeczności światowej- centralną kategorią teorii społeczności międzynarodowej jest porządek lub ład międzynarodowy.
Państwocentryczny nurt English School- pluralizm.
Transnarodowy nurt- solidaryzm.

Kategoria ładu międzynarodowego w pluralizmie
Ład międzynarodowy jest formuła systemu międzynarodowego. Funkcjonuje poprzez ciągłą rywalizację tendencji stabilizacyjnych (społeczność międzynarodowa) ze stanem wojny (anarchia międzynarodowa), zaś pomiędzy nimi odnaleźć można przejawy ponadnarodowej solidarności albo konfrontacji.

Trzy elementu systemu międzynarodowego według H. Bulla
a)element wojny, rywalizacji o potęgę między państwami (Hobbes)
b)element ponadnarodowej solidarności i konfliktu (Kant)
c)element kooperacji i regulowanych stosunków pomiędzy państwami (Grocjusz)
Porządek jest natomiast wynikiem istnienia:
a) poczucia wspólnoty interesów w zakresie podstawowych celów życia społecznego
b)zasad określających zachowanie które przybliża te cele
c)instytucji które czynią te zasady efektywnymi




Trzy grupy zasad które odgrywają rolę w utrzymaniu porządku:
1. podstawowa zasada światowej polityki jaką jest idea społeczności międzynarodowej państw. Zasada ta wyklucza wizję świata jako stanu wojny. Jest zawarta w podstawowych zasadach prawa międzynarodowego.
2. zasady współżycia państw obejmujące między innymi ograniczenia stosowania siły przez państwa poprzez określenie warunków dla rozpoczęcia wojny, sposobów jej prowadzenia, geograficznego zasięgu działań, zasadę pacta sunt servanda, zakaz ingerencji w wewnętrzne sprawy innego państwa, wyłączność jurysdykcji państw nad swoimi obywatelami.
3. zasady regulujące, ułatwiające współprace między państwami w zakresie realizacji bardziej zaawansowanych celów.

Kategoria ładu międzynarodowego w solidaryzmie
W ujęciu solidarystycznym zakłada się że celem ponadnarodowej zbiorowości jest rozwijanie prawa międzynarodowego i powszechnych norm postępowania. W hierarchii zasad podstawowe miejsce zajmuje stabilność ładu którą osiąga się za pomocą norm prawa. Nurt ten skłania się ku równouprawnieniu roli jaką odgrywa porządek wewnątrzpaństwowy i międzynarodowy w pogłębianiu integracji społeczności światowej. Ład międzynarodowy opiera się na modelu bezpieczeństwa zbiorowego w ramach organizacji powszechnej.

Specyfika badań ładu po zimnej wojnie
Pierwszy poziom – analiza ewolucji i transformacji ładu. Jest to najstarsza pluralistyczna perspektywa badawcza. Obecnie do formuły tej nawiązywał Holsti, który na tle ataku z września 2001 oceniał jaki wpływa na porządek światowy będzie mieć ewolucja instytucji społeczności międzynarodowej.
Drugi poziom badań obejmuje ocenę zmian pod wpływem polityki zagranicznej USA. Charakterystyka następstw wojny z terroryzmem stanowi element analizy wobec nowych zagrożeń porządku światowego.

Ujęcie historyczne porządku międzynarodowego

K.J. Holsti potraktował instytucje społeczności międzynarodowej jako mierniki strukturalnych przeobrażeń porządku międzynarodowego, gdyż każda zmiana przyspiesza ich transformacje.
1) suwerenność – służy do rozpoznawania głównych aktorów SM i określania ich tożsamości. Gwarantuje ciągłość państwa, ponadto prowadzi do odpowiedzialności prawnej państw.
2) Państwo – jakość potęgi. Współczesny ład charakteryzuje wyraźna rywalizacji pomiotów trans narodowych z suwerennymi państwami. Państwa funkcjonują według prawa międzynarodowego.
3) Terytorium - traktowane jako trzecia instytucja. Podlega największym zmianom historycznym.
Pozostałe
4) Przynależność religijna
5) Prawo międzynarodowe publiczne – prawa człowieka, suwerenność -najważniejsze elementy
6) Handel międzynarodowy – czynnik soft power
7) Wojna – dwie tendencje – dezintegracja(obniżanie statutu) i reinstytucojanlizacja (wojny technologiczne, duże nakłady finansowe)


Turbulencje ładu międzynarodowego pod wpływem walki z terroryzmem

Konsekwencja walki z terroryzmem było m.in. spowolnienie procesu demokratyzacji krajów niedemokratycznych. Dalszy kierunek zmian po 11 września miał charakter militarny. USA stał się organizatorem globalnej koalicji, prowadzącej wojnę z terroryzmem.
Kolejnym krokiem stała się postępująca militaryzacja wydatków budżetowych.
Według Makinda remilitaryzacja porządku nie przyniesie rozwiązania problemy terroryzmu. Należy ja uzupełnić o propagandę, zreformowane instytucje prawa międzynarodowego, edukacje itd.



Podczas międzynarodowej konferencji w Hadze, we wrześniu 2004r., badacze angielscy przedstawili szeroki wachlarz referatów metodologicznych i analitycznych. Stanowiły zawiązanie do obecnej struktury English School pozwalającej na prowadzenie badań w trzech nurtach:
1. Teoria i metodologia English School, gdzie obecnie koordynatorami są Jones, Little, Williams
2. English School a Ue które moderują obecnie: Diez, Whitman, Manners
3. english school a dyplomacja (Neumann, Sharp, Wiseman)

szkoła otwiera się coraz bardzie na wkład badawczy przedstawicieli innych narodowości. Zatracanie wyspiarskiego charakteru powoduje iż niektórzy badacze zarzucają english school uzurpowanie sobie pozycji europejskiej szkoły teorii SM.
Powrót do góry
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Gość







PostWysłany: Czw 18:50, 31 Sty 2008    Temat postu:

Podaje dalej, ale nie odpowiadam za to, do niektorych rzeczy sie przylozylam, niektore- olalam Wink
Powrót do góry
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Gość







PostWysłany: Nie 11:32, 03 Lut 2008    Temat postu:

Notatki Asi H.






Roman Kuźniar: Rozdział I: Stosunki międzynarodowe-istota, uwarunkowania, badanie
1.Narodziny nowożytnych stosunków międzynarodowych.
-zachowane źródła wskazują, że narody i cywilizacje spotykały się ze sobą w odległej starożytności, dominującą ich formą były wojny-ekspansja, podbój, uzależnienie.(Bliski i Środkowy Wschód, starożytna Grecja i Rzym)
-średniowiecze-znaczenie miała tutaj polityczna dominacja papiestwa, scalająca chrześcijańską Europę jak również kryzys feudalizmu, który zamknął epokę średniowiecza. Narodził się kapitalizm, który wykazywał międzynarodowe właściwości: obrót kapitału, rynek międzynarodowy, międzynarodowy podział pracy, geograficzną ekspansję najwyżej rozwiniętych państw. Już na przełomie XVI i XVII w. został zamknięty po raz pierwszy krąg gospodarki światowej.
-następnie pojawia się państwo nowożytne, posiadające ściśle określone terytorium oraz coraz bardziej scentralizowaną władze.
-za niezwykle istotny punkt wyjścia uznaje się zawarcie pokoju westfalskiego(1648), który zapoczątkował tworzenie się systemu równowagi sił, pojmowanego jak pewien porządek międzynarodowy oraz zapewnił stabilność zasad takich jak: formalna równość i suwerenność państw, równowaga sił, elementy prawa międzynarodowego
-w drugiej połowie XVIII w. nastąpiła wielka transformacja, powstanie kapitalizmu przemysłowego. Miało to potężne konsekwencje dla SM. Rozwój społeczny i ekonomiczny narodów osiągnął moment, w którym w którym jego kontynuacja wymagała stałego przekraczania granic państwowych-to stała się siła napędową rozwoju SM.
-następnie pojawia się współzależność międzynarodowa-po raz pierwszy napisano o tym w Manifeście komunistycznym(1848)-zjawisko umiędzynarodowienia podstawowych aspektów życia gospodarczego, społecznego, politycznego oznaczało jednocześnie eksternalizację idei, wzorców, osiągnięć materialnych, a także problemów ekonomicznych i społecznych
-w XIX w, stosunki stały się istotnie „międzynarodowe”, angażowały bowiem nie tylko rządzących, ale również rządzonych, a przedmiotem obrotu były materialne i niematerialne wytwory całych społeczeństwa. Rozwijało się prawo i organizacje międzynarodowe. Koniec XIX w, charakteryzował się wzrostem zawieranych konwencji i porozumień międzynarodowych.
-nowym wydaniem porządku międzynarodowego stał się Koncert Europejski. Był to dyrektoriat pięciu mocarstw(Francji, Prus, Rosji i Anglii)
-narastanie procesów internacjonalizacji i współzależności było zarazem przejawem współdziałania państw na rzecz ich indywidualnych i zbiorowych interesów. Równocześnie w polityce niektórych mocarstw pojawiły się objawy egoizmu i ekspansywnego nacjonalizmu. Tę tendencję nazwano imperializmem. W tym czasie zakończono podział świata(Kongres Berliński 1885)Nowe nabytki można było osiągnąć wyłącznie na drodze wojny. Rezultatem światowego i wyniszczającego charakteru I wojny światowej był zamysł, by zapewnić trwały pokój i współdziałanie państw na rzecz dobra ogólnego. Tak powstała w 1919 Liga Narodów, pierwszy światowy system bezpieczeństwa zbiorowego.
-nastąpił wybuch II wojny światowej-obok żywych dążeń imperialistycznych pojawiły się totalitarne projekty ładu społecznego, a także międzynarodowego, tj. faszyzm i komunizm.Za ich sprawą doszło do wybuchu wojny a także do pojawienia się nowych form regulacji SM(m.in. ochrona praw człowieka)Procesy instytucjonalizacji obejmą wszystkie dziedziny życia międzynarodowego; od bezpieczeństwa po kulturę i informację. Będą przebiegać w zakresie globalnym, jak i regionalnym. SM wzbogacą się o nowy wymiar: międzyspołeczny i transnarodowy.
2. Oddziaływania międzynarodowe.
- truizm-stwierdzenie, iż SM zachodzą między uczestnikami życia międzynarodowego. Najważniejsze z nich są państwa, które są pierwotnymi, pełnymi i suwerennymi podmiotami prawa międzynarodowego. Państwa stanowią zbiorowość bardzo pluralistyczną pod względem natury ich oddziaływań międzynarodowych. Nie zmienia to ich podstawowego znaczenia w rzeczywistości międzynarodowej w tym sensie iż pozostali uczestnicy, relacje, struktury i cechy tej rzeczywistości są w głównej mierze pochodną działań podejmowanych przez państwa.
- zjawiskiem charakterystycznym w ostatnich dziesięcioleciach jest pojawienie się niepaństwowych uczestników SM( UE, NGOs, korporacje transnarodowe, ruchy międzynarodowe, instytucje prywatne)Oddziałują oni silnie na politykę państw i SM. Ich aktywność prowadzi do rozszerzenia się SM.
-Państwa oraz niepaństwowi uczestnicy SM tworzą społeczność międzynarodową, która staje się dynamicznym, współzależnym życiem międzynarodowym dzięki aktywności uczestników. Jest ona rezultatem ich życiowych potrzeb: bezpieczeństwa, integralności, suwerenności, dobrobytu materialnego. Wraz ze wzrostem potrzeb wewnętrznych oraz wynikających z konieczności reagowania na wyzwania zew. Wzrasta aktywność międzynarodowa państw.
-Państwa prowadzą politykę zagraniczną. Podejmując taka aktywność państwa dążą do kreowania sytuacji korzystnych oraz zapobiegania bądź przeciwdziałania sytuacjom niekorzystnym.
-Środowisko międzynarodowe nie jest jedynie zbiorem uczestników i innych czynników determinujących SM. Istota tych stosunków polega na wzajemnym oddziaływaniu wszystkich składników rzeczywistości międzynarodowej. Właściwe wydaje się utożsamianie SM z procesami oddziaływań międzynarodowych. W ramach tych procesów mieszczą się pozostający ze sobą w związkach dynamicznych uczestnicy, uwarunkowania, relacje i zjawiska.
- otwartość państw i społeczeństw jest źródłem ich wrażliwości na oddziaływania zewnętrzne, a zarazem przesłanką umożliwiającą emisję własnych „odpaństwowionych” oddziaływań przejawia się to we wzroście masowego komunikowania międzyspołecznego.
- ważnym aspektem SM jest wzrastająca interpenetracja- wzajemne przenikanie się wszystkich dziedzin tych stosunków. Dotyczy to zwłaszcza relacji między polityką a gospodarką w życiu międzynarodowym. Wpływ problemów ekonomicznych i gospodarki światowej na politykę państwa jest ogromny, iż istotnie modyfikuje funkcje państwa w SM.
3. Uwarunkowania stosunków gospodarczych.
-źródła, kształt, przebieg oraz rezultat oddziaływań międzynarodowych zależy od wielu czynników:
a)czynnik geopolityczny, czyli geograficzne uwarunkowania zjawisk politycznych(chodzi tu o wielkość i jakość ośrodków władzy politycznej w najbliższym otoczeniu państwa
b)czynnik geoekonomiczny, chodzi tu o globalny potencjał gospodarczy(zasób, siła waluty, udział w handlu miedz.)
c)czynnik militarny-zawiera elementy materialne(liczebność armii, wyposażenie w środki, logistyka) jak i niematerialne(doktryna obronna, wyszkolenie, miejsce armii w państwie)
d)czynnik demograficzny-zbyt wielka liczba ludności w stosunku do gospodarczych możliwości państwa bywa przyczyną poważnych problemów wewnętrznych, z kolei niedostatek potencjału demograficznego może być rekompensowany jego jakością
e)czynnik narodowościowy czyli struktura narodowościowa ludności państw. Wielonarodowościowy charakter państwa powoduje liczne problemy wew. i w polityce zagranicznej.
f)czynnik religijny-jest on silniejszy w polityce części państw słabiej rozwiniętych.
g)czynnik etyczny-rola efemeryczna. Zarówno politycy, jak i społeczeństwa, potrafią preferować wartości związane z dobrobytem, któremu służy ekspansja kosztem sprawiedliwości czy słuszności w życiu społecznym.
h)czynnik osobowościowy, czyli rola wybitnych jednostek w polityce państw i instytucji międzynarodowych. Wielcy charyzmatyczni przywódcy wywierają wpływ na przebieg wydarzeń międzynarodowych w sytuacjach wyjątkowych, czasem wręcz przełomowych.
-ze względu na różne dziedziny można mówić o różnych międzynarodowych stosunkach politycznych, w tym dyplomatycznych, o stosunkach ekonomicznych-wyodrębnia się tu niekiedy stosunki finansowe, o stosunkach w sferze militarnej, kultury, problemów społecznych, o stosunkach prawnych, naukowych itd.
-interesy uczestników, ich aktywność i oddziaływania, uwarunkowania i struktury SM układają się w czasie w procesy międzynarodowe a zarazem określają dynamikę tych procesów. Należą do nich przede wszystkim procesy internacjonalizacji i współzależności
-szczególnego znaczenia nabierają procesy instytucjonalizacji. Należy przez nie rozumieć procesy tworzenia i utrwalania systemów regulowania wzajemnych oddziaływań i zachowań uczestników życia międzynarodowego w postaci organizacji, uzgodnionych zasad, norm, reguł, statusów, procedur i ról w celu utrzymania podstawowych zmiennych w SM oraz rozwiązywania wspólnych problemów. Najwyższym stadium tego procesu jest wspomniana wyżej integracja międzynarodowa.(UE)
-problemy, zjawiska i procesy w SM mają coraz częściej zasięg globalny; stąd mówi się o globalizacji.
-społeczność międzynarodowa jest heterogeniczna, stąd też nadal są obecne w życiu miedz. Sprzeczności interesów, spory, napięcia, kryzysy, konflikty zbrojne.
-w podsumowaniu należy stwierdzić iż dominującą cechą rzeczywistości miedz. jest wieloaspektowy i wielopoziomowy charakter relacji i zjawisk, jakie w niej występują.
4.Stosunki międzynarodowe jako dyscyplina badawcza.
-narodzenie nauki o SM:3 aspekty
a)aspekt poznawczy-chodzi o opis i wyjaśnienie rzeczywistości międzynarodowej, a przeto również o konstruowanie narzędzi metodologicznych oraz teoretycznych, w tym języka odzwierciedlającego specyfikę tej rzeczywistości
b)aspekt dydaktyczny-polega na rozwoju nauki o SM jako dyscypliny akademickiej
c)aspekt trzeci odnosi się do doradztwa-ekspertów, którzy swą wiedzę i doświadczenie w zakresie SM oddają do dyspozycji polityków podejmujących decyzje.
-dwa podstawowe stanowiska dotyczące SM jako odrębnej, samodzielnej dyscypliny naukowej: pierwsze iż SM są dyscypliną politologiczną, drugie iż SM są autonomiczną dyscypliną naukową pośród nauk społecznych, aczkolwiek znajdującą się nadal we wczesnej fazie rozwoju, a zatem dopiero wyznaczającą swą odrębność.
-nauka o SM narodziła się po II wojnie światowej. Pracą, która zapoczątkowała żywiołowy rozwój tej dyscypliny, była wydana w 1948 r. w USA Politics Among Nations H.Morgenthaua. Jego praca dała początek realizmowi, który pozostaje głównym podejściem badawczym na gruncie tej dyscypliny.

Rozdział II Wizja rzeczywistości międzynarodowej

1. Realistyczna wizja rzeczywistości międzynarodowej.
- rozumieniu realistów państwa są podstawowymi uczestnikami życia międzynarodowego i stosunki między nimi tworzą stosunki międzynarodowe. Państwa dzięki temu są podmiotami zorganizowanymi terytorialnie, wyznaczają linię demarkacyjną między tymi co wewnętrzne a tym co międzynarodowe. Rzeczywistość międzynarodowa to zatem świat państw i relacji między nimi. Każde państwo reprezentuje integralną, suwerenną jednostkę. Kontaktują się one i rozwijają wzajemne stosunki jedynie przez „kanały rządowej polityki zagranicznej”. Również tylko przez nie „różnorodne interesy wewnętrzne mają wpływ na politykę międzynarodową. Realiści w zasadzie nie znajdują miejsca dla innych uczestników życia międzynarodowego. Organizacje międzynarodowe, w rodzaju ONZ nie są w ich rozumieniu samodzielnymi uczestnikami życia międzynarodowego; to raczej instytucje wielostronnej dyplomacji służące realizacji interesów państw.
-w następstwie zasady suwerenności organizacja świata ma charakter zdecentralizowany, nie ma centrum, nadrzędnej struktury, które dysponowałyby władzą wobec państw.
-z punktu widzenia państw anarchia międzynarodowa oznacza, że w rzeczywistości międzynarodowej brakuje czynnika, który określałby reguły ich wzajemnego zachowania, zapobiegał konfliktom między nimi, bronił przed napaścią. Nie ma zatem ośrodka, który spełniłby funkcje podobne do tych jakie w ramach państwa pełni rząd
-działanie w warunkach z jednej strony, trwałej wzajemnej nieufności, z drugiej-potencjalnego zagrożenia, sprawia, że państwa muszą zapewnić swe bezpieczeństwo na drodze przede wszystkim własnego wysiłku
-realiści podkreślają że możliwość zapewnienia bezpieczeństwa zależy od „potęgi” państwa, z jej wszystkimi materialnymi i niematerialnymi składnikami. Trzeba jednak pamiętać, że potęga państwa ma w SM charakter względny. Można ją tylko określić przez odniesienie do potęgi innych państw. Potęga państwa rośnie lub maleje w zależności od zmian potęgi innych państw.
-wg realistów jakkolwiek byłyby cele ostateczne państw, potęga jest zawsze bezpośrednim celem. Tylko jej posiadanie może zapewnić osiągnięcie celów ostatecznych.
-wzrost potęgi jakiegoś państwa stanowi zawsze określone wyzwanie dla pozycji i roli innych państw, które podejmują odpowiednie przeciwdziałanie, ponieważ widzą w tym realne lub potencjalne zagrożenie. Prowadzi to do ciągle obecnej przeciwstawności interesów państw, która w sposób naturalny nadaje ich stosunkom konfliktowy charakter
-relatywny charakter potęgi powoduje, że państwa- w obawie przed realnym lub potencjalnym zagrożeniem-nieustannie zabiegają o polepszenie swojej pozycji na arenie międzynarodowej, która jest miejscem ciągłej rywalizacji państw o względną pozycję definiowaną w kategorii potęgi. Politycznym wyrazem tej rywalizacji jest walka o władzę, walka, która stanowi zasadniczą treść „polityki Międzynarodowej”.
-najbardziej zdecydowanym politycznym wyrazem rywalizacji państw o pozycję na arenie międzynarodowej jest wojna. W świecie suwerennych państw wojna jest jedynym środkiem, za pomocą którego każde z nich może w ostateczności bronić swych żywotnych interesów.
-przyczyną wojen jest brak rządu światowego; innymi słowy, anarchia suwerennych państw.
-realiści wskazują przede wszystkim na mechanizm „równowagi sił” (balance of power), który narzuca rywalizacji państw ramy i ograniczenia, powoduje, że nie przeradza się ona w permanentną wojnę.
-równowaga sił, przyczynia się do zachowania minimum ładu i stabilności na arenie międzynarodowej, zmniejsza racjonalność uciekania się do wojny i siły militarnej, stwarza przesłanki przetrwania nie tylko poszczególnych państw, ale i systemu państw jako całości.
2. Liberalna wizja rzeczywistości międzynarodowej.
- liberałowie kreśląc obraz rzeczywistości międzynarodowej, dokonują rozróżnienia między interesami państwa a interesami narodu lub społeczeństwa. Formułują tezę, że stosunki między społeczeństwami nie są w istocie różne od stosunków między jednostkami, są „jedynie stosunkami miedzy jednostkami na szerszą skale
- teza o możliwości uczynienia stosunków w sferze międzynarodowej „pokojowymi i racjonalnymi” jest oparta na bardzo istotnym dla wizji liberalnej założeniu, mówiącym o istnieniu harmonii interesów narodów i społeczeństw. Rzeczywistymi interesami narodów i społeczeństw są te interesy, które służą całej społeczności międzynarodowej( wolny handel, współpraca gospodarcza z innymi narodami, pokój)
-przyczyny wojen liberałowie poszukują w naturze państw. Jeśli państwo ucieka się do wojny jako narzędzia swojej polityki to dzieje się tak za sprawą rządu i sił politycznych znajdujących się poza kontrolą społeczeństwa. Z brakiem takiej kontroli mamy do czynienia w państwach autokratycznych i totalitarnych. Przyczyny wojen tkwią zatem w naturze państw niedemokratycznych. Toteż dla liberałów remedium na tę sytuację jest upowszechnienie demokracji.
-elementem wizji liberalnej jest poszukiwanie rozwiązań, które umacniałyby bezpieczeństwo międzynarodowe, stwarzały warunki pokojowego rozstrzygania sporów między państwami m.in.:1) rozwinięcie i umocnienie możliwości już istniejących w ramach systemu państw, 2) stworzenie nowych międzynarodowych instytucji zapobiegających agresji, 3)całkowite przekształcenie systemu państw-przez stworzenie jakiejś formy państwa uniwersalnego(rządu światowego)
-propozycje i rozwiązania mające ograniczać możliwość agresji w życiu międzynarodowym i umacniać bezpieczeństwo międzynarodowe: usuwanie barier w handlu międzynarodowym, zachowanie norm prawa międzynarodowego, ograniczenie roli równowagi sił jako bardzo niepewnej i zawodnej podstawy stabilności i bezpieczeństwa międzynarodowego, tworzenie społecznych i humanitarnych przesłanek pokoju oraz bezpieczeństwa międzynarodowego m.in. przez regulację praw człowieka.
3. Transnarodowa wizja rzeczywistości międzynarodowej.
- charakterystyczną cechą współczesnej rzeczywistości międzynarodowej-twierdzą zwolennicy wizji transnarodowej- jest wzrost liczby i aktywności niepaństwowych uczestników SM. Do grupy niepaństwowych uczestników zaliczane są zwłaszcza: organizacje międzynarodowe, rządowe i pozarządowe, korporacje międzynarodowe, ruchy międzynarodowe, kościoły i grupy religijne, międzynarodówki zrzeszające partie polityczne, różnorodne prywatne organizacje (np. fundacje)
-stosunki transnarodowe we współczesnym świecie wyraźnie się intensyfikują i rozszerzają, zwłaszcza w takich obszarach jak: transport, handel i obrót produktami o charakterze materialnym; stosunki finansowe, czyli przepływ kapitałów i kredytów; masowe komunikowanie, a więc przepływ informacji, idei, wzorów kulturowych itp.; podróżowanie, czyli ruch ludzi-turystyka, ruch transgraniczny itp.
-konsekwencje rozwoju stosunków transnarodowych: rozszerzenie się więzi wewnętrznych grup i interesów w ramach szerszych transnarodowych struktur, które służą realizacji ich interesów, koordynacji działania, uzgadnianiu stanowiska, pogłębienie procesu pluralizacji uczestników życia międzynarodowego-rośnie liczba, autonomia oraz możliwość działania uczestników niepaństwowych; realizują oni swą własną prywatną politykę zagraniczną.
-transnacjonaliści przyjmują że wzrost współzależności państw jest charakterystyczną cechą współczesnej rzeczywistości międzynarodowej.
-zdaniem transnacjonalistów nie da się zrozumieć wielu spraw w stosunkach między państwami. Realistyczne założenie o pełnej niezależności państw wyraźnie nie przystaje do współczesnej rzeczywistości międzynarodowej.
- polityka zagraniczna stała się zewnętrznym wymiarem powszechnie dominującej troski o rozwój ekonomiczny i społeczny dobrobyt. Kwestie ekonomiczne i społeczne mają zewnętrzny wymiar, ponieważ, żadne z państw nie jest samowystarczalne. Zacieranie się różnic między polityką zew. a zagraniczną sprawia, że traci na znaczeniu tradycyjny, uwypuklany przez realistów, podział zagadnień będących przedmiotem zainteresowania państw-bezpieczeństwo, zbrojenia, sojusze polityczno-wojskowe.
4. Rozwój klasycznych wizji i alternatywne podejścia teoretyczne.
a) GLOBALIZM
-zdaniem globalistów państwa są wyrazicielami interesów aktorów subnarodowych- klas społecznych, grup interesów, które są głównym przedmiotem zainteresowania globalistów.
-problematyka dominująca w analizach globalistów to gospodarka-determinuje ona całą rzeczywistość międzynarodową
-kluczowym założeniem globalizmu jest przekonanie o istnieniu światowego systemu kapitalistycznego, determinującego zachowania wszystkich aktorów sceny międzynarodowej.
-istniejący ład międzynarodowy jest w przekonaniu globalistów głęboko niesprawiedliwy. Jego funkcjonowanie opiera się bowiem na wyzysku obszarów peryferyjnych przez centra światowej gospodarki. Dokonuje się stały transfer dochodów od peryferiów ku centrom, i te ostatnie utrzymują świadomie peryferia w stanie niedorozwoju i pełnej zależności od siebie.
b) PODEJŚCIE POSTMODERNISTYCZNE
-autorzy tego podejścia badają źródła poznania, mechanizmy formułowania teorii i stosowane metody badawcze; krytykują klasyczną naukową tradycję racjonalistyczno- empiryczną w tej dziedzinie, określaną przez nich jako pozytywistyczną.
c) PODEJŚCIE FEMINISTYCZNE
- zdaniem feministek większość stanowisk teoretycznych ujawnia wypaczone, a nawet seksistowskie podejście do kwestii roli kobiet w życiu międzynarodowym. Mamy do czynienia z maskulinizacją teorii, czyli jej zdominowaniem przez „męski” punkt widzenia.
d) PODEJŚCIE EKOLOGICZNE
-charakteryzuje się ono poglądami wskazującymi na dużą wagę, nie zawsze należycie docenianych w teorii, problemów zagrożeń dla środowiska naturalnego. Zwolennicy tego podziału, zgadzając się z wieloma tezami pluralistów, dostrzegają zanik podziału na politykę zagraniczną i wewnętrzną, różne konsekwencje procesu globalizacji. Stawiają tezę o erozji suwerenności państw- aktorów SM nie mogących obecnie efektywnie sobie radzić z globalnymi zagrożeniami. Podkreślają przy tym kluczową rolę organizacji pozarządowych i struktur transnarodowych.
Powrót do góry
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Gość







PostWysłany: Nie 14:45, 03 Lut 2008    Temat postu:

Rozdział 4

Uczestnicy stosunków międzynarodowych, ich interesy i oddziaływania

1. Pojęcie uczestnika stosunków międz.

Oprócz dyplomaty i żołnierza, na arenie międz. działają też liczne podmioty niepaństwowe, jak partie polityczne, kościoły fundacje, przedsiębiorstwa gospodarcze, organizacje mniejszości narodowych, tajne związki terrorystyczne i różne organizacje międz.
Uczestnictwo:
1. Udział podmiotu w jakiejś zbiorowej aktywności
2. Wnoszenie własnego wkładu w rezultaty zbiorowej aktywności
Aktywność międz. – różne przejawy celowego i czynnego stosunku do rzeczywistości międz.
Dwie formy aktywności międz:
1. Czynności – są krótkotrwałe i mniej skomplikowane
2. Działania - są długotrwałe, złożone, wymagają więcej wysiłku i są ważniejsze dla całego procesu aktywności międz.
Uczestnicy stosunków międz. – podmioty zdolne do aktywności międz, a więc do zmieniania lub utrwalania w sposób zamierzony stanów środowiska międz.
Cechy uczestnika stosunków międz.:
1. Uczestnik jest tylko jednym z elementów szerszej zbiorowości podmiotów podejmujących aktywność tego samego typu
2. Aktywność uczestnika jest elementem całości stosunków międz.
3. Każdy uczestnik ma swój udział w rezultatach zbiorowej aktywności, którymi są procesy i zjawiska międz. Oraz odpowiadające im stany środowiska międz.

2. Zróżnicowanie uczestników stosunków międz.

Dwie podstawowe grupy uczestników stosunków międz.:
1.Państwa – są uważane za najważniejszych, centralnych uczestników stosunków międz., ponieważ:
- są elementarnymi jednostkami środowiska międz., włączającymi pod swoje zwierzchnictwo wszystkie jednostki i grupy społeczne
- są najbardziej wpływowymi uczestnikami środowiska międz., ponieważ pozostałe podmioty działają za ich pośrednictwem lub przyzwoleniem
- stosunki między państwami decydują o charakterze, stanie i rozwoju całości stosunków międz.
2. Uczestnicy niepaństwowi:
a) narody
b) zbiorowe podmioty międzypaństwowe – trwałe związki państw, zorientowane w swoim działaniu na rzecz realizacji wspólnych interesów całej zbiorowości lub przynajmniej je większości (organizacje międzyrządowe, Unia Europejska, inne luźniejsze związki państw)
c) zbiorowe podmioty prywatne o charakterze niekomercyjnym – obejmują związki osób fizycznych lub/i prawnych, pochodzących z różnych krajów (międz. organizacje pozarządowe, ruchy i sieci międzyspołeczne, fundacje, kościoły, organizacje terrorystyczne)
d) zbiorowe podmioty komercyjne – prowadzą działalnośc nastawioną na zysk (przedsiębiorstwa, grupy przestępcze)
e) prywatne podmioty krajowe – podejmują aktywność międz. bez pośrednictwa i udziału rządów (jednostki, grupy społeczne i ich organizacje - partie polityczne, stowarzyszenia twórcze, związki zawodowe) oraz jednostki terytorialne – podejmują współpracę z zagranicą (regiony, gminy, miasta)

3. Interesy uczestników stosunków międz.

Trzy typy podstawowych interesów uczestników stosunków międz. (J. Kukułka):
1. Interesy egzystencjonalne – interesy całości, bezpieczeństwa, pewności, przetrwania, identyfikacji, rozwoju, przystosowania i perspektywy
2. Interesy koegzystencjalne – interesy autonomiczności, suwerenności, uczestnictwa, współżycia, współpracy, korzyści, wzajemności, pozycji, roli, normatywizacji
3. Interesy funkcjonalne – interesy skuteczności, sprawności, informacji, regulacji i innowacji.
Cele – są wyrazem realizowanych interesów, są rozumiane jako projektowane stany rzeczy, które podmiot chce osiągnąć po podjęciu działania.
Cele spełniają trzy ważne funkcje z punktu widzenia aktywności podmiotu:
1. Ukierunkowują działanie, decydują o tym, co jest ważne, na czym ma się koncentrować podmiot
2. Wpływają na wybór środków o metod działania, środki i metody są bowiem dostosowane do celów
3. Decydują o czasie trwania aktywności i wydatkowanych energii, im cele są ważniejsze i trudniejsze, tym więcej czasu i energii poświęca podmiot na ich osiągnięcie.

4. Oddziaływania uczestników stosunków międz.

Działania – są to oddziaływania ukierunkowane, celowe, świadomie wybrane i realizowane przez podmiot.
Dwa rodzaje działań uczestników stosunków międz.:
1. Działania pośrednie (najczęściej spotykane) – nie kształtują bezpośrednio sfery międz., ani jej nie kontrolują, realizowane są bowiem przez różnych pośredników (np. przedstawicieli państw, organów organizacji) za pomocą „miękkich” metod, takich jak:
- wyrażanie stanowisk
- wymiana poglądów
- negocjacje
- perswazja
- wywieranie presji środkami pokojowymi itp.
2. Działania bezpośrednie – są zwykle kwestionowane, krytykowane i odrzucane przez podmioty, które im podlegają, jednak w pewnych przypadkach niektóre z tych działań mogą uzyskać legitymację i sankcję międz. Metody:
- kontrolowanie
- urabianie
- wydawanie poleceń
- stwarzanie sytuacji przymusowych.
Do działań bezpośrednich należą:
a) stosowanie siły zbrojnej wobec innego podmiotu lub grożenie siła, w tym m.in.: interwencja zbrojna, okupacja całości lub części obcego terytorium, demonstracje zbrojne, ostrzał terytorium innego państwa, ultimatum, akty terrorystyczne
b) manipulowanie środkami (dobrami materialnymi i niematerialnymi), które są niezbędne dla innego podmiotu, w celu wywołania pożądanych zmian w jego działaniach, postawach, koncepcjach, koncepcjach tym m.in.: zrywanie lub ograniczanie stosunków gospodarczych, politycznych, zamknięcie granic, zawieszenie wymiany osobowej, wyrażenie gróźb
c) tajne akcje wywiadowcze, w tym szczególnie infiltracja aparatu państwa, kontrola działalności partii politycznych, oczernianie i przekupywanie polityków, działalność wywrotowa, sabotaż, organizowanie zamachów stanu.

5. Ewolucja uczestników stosunków międz.

Uczestników życia międz. cechuje ogromna niejednorodność. Jest ona skutkiem oraz przejawem dwóch procesów charakteryzujących ewolucję podmiotów międz. Są nimi:
a) wzrost liczby tych podmiotów
b) rozwój różnorodności tych podmiotów.
Towarzyszyło temu rozszerzanie się zakresu celów osiąganych za pomocą środowiska zewnętrznego. Zwiększenie się liczby i zróżnicowania uczestników jest widoczne we wszystkich ich grupach, ale największe zmiany dotknęły podmioty niepaństwowe.
Czynniki, które wpłynęły na proces szybkiego rozwoju i zagęszczanie niepaństwowych uczestników stosunków międz.:
- liberalizacja, zwłaszcza gospodarcza
- rewolucja komunikacyjna
- zakończenie zimnej wojny i demokratyzacja
- rozwój edukacji.


Rozdział 5

Międzynarodowe stosunki polityczne

1. Nadrzędność międz. stosunków politycznych

W uproszczeniu można przyjąć, że międz. stosunki polityczne są stosunkami miedzy państwami
Istotą nadrzędności polityki w stosunkach międz. jest suwerenność państw, która jest centralnym zagadnieniem oraz podstawową zasadą nowożytnego porządku międz.
Prymat międz. stosunków politycznych jako stosunków międzypaństwowych nie jest tylko formalny, tzn. wynikający z zasad prawa międz., ponieważ wynika on z najgłębszych potrzeb człowieka żyjącego w zorganizowanych zbiorowościach. Centralne znaczenie w życiu jednostek, narodów, społeczeństw i państw ma bezpieczeństwo i rozwój.
Państwo jako uczestnik stosunków międz. jest dysponentem potencjału, w tym siły zbrojnej, dla obrony reprezentowanego przez nie społeczeństwa/narodu przed zewnętrznymi zagrożeniami.
Nie jest możliwe stworzenie idealnych międz. stosunków politycznych.
Nie można ignorować czynników, które pojawiły się w życiu międz. (narkotyki, migracje, masowe komunikowanie). Powodują one bowiem nieskuteczność instytucji państwa a mogą być rozwiązywane tylko dzięki sprawności odpowiednich agend rządowych.
Konsekwencja prymatu państwa i polityki będzie utrzymanie się nadrzędności międz. stosunków politycznych.

2. Polityka zagraniczna – uwarunkowania i instrumenty

Polityka zagraniczna – jest to zorganizowany i skierowany na zewnątrz wysiłek państwa, podporządkowany osiąganiu jego żywotnych interesów, który wyraża się w kształtowaniu jego zewnętrznego otoczenia (tworzeniu i sprzyjaniu relacji oraz sytuacji korzystnych, zapobieganiu i usuwaniu sytuacji niekorzystnych)
Uwarunkowania polityki zagranicznej:
a) terytorium (szerzej, środowisko geograficzne państwa) – wielkość terytorium, przebieg granic, sąsiedztwo
b) ludność – liczba oraz struktura, zwłaszcza narodowościowa
c) uwarunkowania ekonomiczne – bogactwa naturalne, ogólny potencjał gospodarczy, poziom rozwoju, zaawansowanie technologiczne, typ ustroju i polityki gospodarczej, polityka pieniężna, inwestycje i handel zagraniczny, przynależność do określonych ugrupowań gospodarczych
d) uwarunkowania militarne – obronne oraz ekspansywne
e) czynnik ustrojowy
f) uwarunkowania kulturowe i religijne
g) uwarunkowania subiektywne – koncepcje i doktryny polityki zagranicznej, świadomość społeczna, zjawiska percepcji i mispercepcji, czynnik osobowościowy.

Cztery podstawowe cele polityki zagranicznej państw (R. Zięba):
1. Bezpieczeństwo państwa w stosunkach międz., czyli jego przetrwanie, integralność terytorialna, niezależność polityczna, poziom i perspektywy rozwoju (jakość życia społeczeństwa)
2. Wzrost jego siły materialnej i moralnej, czyli wzrost jego potencjału i wpływu, rozwoju gospodarczego, technicznego, naukowego, kulturowego oraz udział we współpracy międz.
3. Wzrost pozycji międz. państwa, czyli zaspokajające jego aspiracje uczestnictwo w różnych formach stosunków międz. (zawiera się w tym prestiż państwa)
4. Kształtowanie i optymalizacja reguł funkcjonowania środowiska międz., czyli celów „nieegoistycznych”, związanych np. ze sprawnością i skutecznością prawa oraz organizacji międz., ochroną praw człowieka, ochroną środowiska, pomocą humanitarną.

Instrumenty polityki zagranicznej:
a) polityczne (mają podstawowe znaczenie) – wszystkie kontakty pomiędzy oficjalnymi przedstawicielami państw (szefami państw, rządów, ministrami) oraz cała sfera stosunków dyplomatycznych
b) gospodarcze – całkowite lub częściowe embargo w wymianie gospodarczej, odmowa udzielenia kredytów, różne formy dyskryminacji w obrocie handlowym (manipulacja taryfami taryfami innymi barierami w zakresie dostępu do rynku, zakupów technologii), blokada gospodarcza
c) wojskowe – różnego rodzaju interwencje zbrojne, włącznie z wojną
d) psychologiczne – kultura, nauka, informacja, atrakcyjność ideologii czy modelu społecznego w działalności promocyjnej, propagandowej, informacyjnej prowadzonej przez dane państwa wobec swego otoczenia
e) normatywne – regulacje prawne (traktaty i inne normy) oraz mechanizmy ich egzekwowania, jakie są zgodne a interesami państ.


3. Dyplomacja

Dyplomacja – jest to instrument, za pomocą którego państwo wyraża i prowadzi swą politykę zagraniczną w stosunkach zewnętrznych.
Konwencja wiedeńska o stosunkach dyplomatycznych z 16 kwietnia 1961 r.:
a) ustanowienie stosunków dyplomatycznych i wysyłanie stałych przedstawicieli (za wzajemną zgodą zainteresowanych państw)
b) funkcje misji dyplomatycznych:
- reprezentowanie państwa wysyłającego w państwie przyjmującym
- ochrona interesów własnego państwa i jego obywateli
- prowadzenie rokowań z rządem państwa przyjmującego
- zaznajomienie się w legalny sposób z sytuacją w państwie pobytu i informowanie o tym swego rządu
- popieranie przyjaznych stosunków między oboma państwami
c) notyfikacja przedstawiciela dyplomatycznego, uzyskiwanie zgody w państwie przyjmującym dla osoby szefa misji (agrement)
d) zasady uznawania danego dyplomaty za persona non grata (w razie prowadzenia działalności niezgodnej ze statusem dyplomatycznym)
e) klasy szefów misji (powrót do trzech klas, jak w Regulaminie wiedeńskim):
- ambasadorowie i nuncjusze akredytowani przy głowach państw
- posłowie, ministrowie i internuncjusze, akredytowani podobnie
- charge charge’affaires, akredytowani przy ministrach spraw zagranicznych
zagranicznych)
f) precedencja (zgodnie z datą objęcia funkcji)
g) nietykalność pomieszczeń misji i rezydencji
h) nietykalność korespondencji
i) nietykalność przedstawiciela dyplomatycznego, pozostałych dyplomatów i ich rodzin
j)immunitet od jurysdykcji karnej
k)przywileje w postaci zwolnienia od podatków i różnych opłat, zwłaszcza celnych.
Dyplomacja dwustronna – jest prowadzona za pośrednictwem stałych misji dyplomatycznych, czyli ambasad.
Dyplomacja wielostronna – konferencyjna.
Misje specjalne – są to wizyty i podróże zagraniczne zawodowych dyplomatów oraz polityków pełniących funkcje publiczne (ministrów, premiera i głowy pństwa) w celu wzięcia udziału w spotkaniu dwustronnym, wielostronnym, konferencji międz. lub posiedzeniu określonego organu organizacji międz.
Trzy podstawowe funkcje dyplomacji (observer – negocier – proteger):
a) obserwowanie życia politycznego i innych ważnych wydarzeń wydarzeń różnych sferach życia społecznego (bezpieczeństwa, gospodarki) kraju pobytu, sporządzanie analiz i wniosków oraz przekazywanie tych informacji i sugestii do swojej centrali
b) funkcja negocjacyjna
c) ochrona interesów swego kraju oraz jego obywateli przebywających za granicą.




4. Stosunki dwu- i wielostronne

Stosunki dwustronne – opierają się na ogólnych zasadach sformułowanych przez Kartę Narodów Zjednoczonych, a rozwiniętych w Deklaracji zasad prawa międz.
Zasady Deklaracji:
1. Powstrzymywanie się w stosunkach międz. od groźby użycia siły lub jej użycia
2. Rozstrzyganie sporów międz. środkami pokojowymi
3. Obowiązek nieingerencji w sprawy wewnętrzne państw
4. Obowiązek państw współpracowania ze sobą zgodnie z Kartą NZ
5. Zasada równouprawnienia i samostanowienia narodów
6. Zasada suwerennej równości państw
7. Zasada wykonywania w dobrej wierze zobowiązań przyjętych zgodnie z Kartą NZ.
Traktaty dwustronne – reguluje się w nich zwykle całokształt stosunków dwustronnych: współpracę polityczną, podstawy współpracy gospodarczej, kwestie prawne, stosunki w dziedzinie kultury, współpracę młodzieżową, wojskową, s;prawy dotyczące wspólnej granicy (między sąsiadami).
Stosunki wielostronne – są rezultatem przekonania państw, że realizacja niektórych interesów narodowych oraz rozwiązywanie pewnych problemów międz. wymagają połączonego wysiłku większej liczby państw. Mogą mieć one charakter doraźny, jednorazowy albo bardziej trwały.
Dwa rodzaje stosunków wielostronnych:
8. Konferencje międz. (są zwoływane przez rządy) – celem może być wypracowanie wspólnego stanowiska w odniesieniu do konkretnego problemu. Może ono znaleźć wyraz w postaci wspólnej deklaracji lub traktatu, zawierającego niekiedy zobowiązania państw na rzecz regulacji problemu stanowiądocego przedmiot danej konferencji.
9. Organizacje międz. – są trwałym efektem i przejawem stosunków wielostronnych. Podstawą ich działania jest uzgodniony przez zainteresowane rządy statut, będący z reguły umową międz. Organizacje międz. dysponują podmiotowością prawnomiędzynarodową i przynajmniej biernym prawem legacji.
Powrót do góry
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Strona Główna -> Międzynarodowe Stosunki Polityczne Wszystkie czasy w strefie EET (Europa)
Strona 1 z 1

 
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach

fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
Regulamin