prawo pracy we Francji

Kahve · Dołączył: 09 Mar 2006 Posty: 51 Przeczytał: 0 tematów Ostrzeżeń: 0/3

PRAWO PRACY WE FRANCJI – ze szczególnym uwzględnieniem polskich pracowników

We Francji istniał 2 letni okres przejściowy, którego zakończenie datuje się na maj 2006 roku. Okres ten charakteryzował się tym, iż pracownicy z nowych państw członkowskich nie mogli otrzymywać stałego wynagrodzenia, mogli natomiast podejmować pracę tymczasową z zastrzeżeniem posiadania dyplomu.

Przed rozpoczęciem okresu przejściowego Francja wprowadziła w życie prawo wolnego dostępu do francuskiego rynku pracy dla :
Naukowców,
Studentów (pod warunkiem, że posiadać będą zabezpieczenie socjalne i odpowiednie środki utrzymania)
Osób z branży usługowej.

Francja zagwarantowała, iż po upływie okresu przejściowego sporządzi krajowy raport oceniający skutki otwarcia rynku francuskiego. Ma ona wówczas sprecyzować stanowisko zgodnie z postanowieniami Traktatu Ateńskiego.
Już od 1 maja 2006 r. stopniowo znoszone są ograniczenia w wolnym dostępie do rynku pracy. Podejmowanie pracy w określonych zawodach nie będzie już wymagało udowodnienia, że brak odpowiednich kandydatów na francuskim rynku pracy.

Poszukiwani pracownicy
We Francji pracę mogą znaleźć m.in. pracownicy :
§ sezonowi przy zbiorze winogron,
§ kelnerzy,
§ kucharze,
§ pokojówki,
§ pracownicy małych sklepów,
§ inżynierowie przemysłowi.
§ pracownicy służby zdrowia
§ kadra biznesowa i ekonomiczna
Większość formalności należy załatwić przed przyjazdem do Francji – nie jest dozwolone poszukiwanie pracy na miejscu.

Pobyt
Czas trwania i okres ważności karty pobytu zależy od czasu trwania tymczasowego zezwolenia na pracę. Przebywając na terenie Francji dłużej niż 3 miesiące należy się zarejestrować w prefekturze lub komisariacie policji.
Wymagane dokumenty:
§ aktualny paszport,
§ świadectwo urodzenia,
§ świadectwo ślubu,
§ 3 fotografie,
§ umowa najmu mieszkania,
§ zaświadczenie od pracodawcy,
§ zaświadczenie o opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne.

Pozwolenie na pracę
Aby pracować we Francji należy posiadać kartę pobytu i kartę pracy, o którą występuje pracodawca. Pozwolenie na pracę zależy od okresu trwania umowy o pracę.
Wyróżniamy:
Tymczasowe zezwolenie na pracę wydawane na odnawialny okres 9 miesięcy w przypadku , gdy umowa o pracę jest podpisana na okres krótszy niż 1 rok, lub pracownik jest oddelegowany do pracy (usługi). Ten rodzaj karty pracy nie zezwala na zmianę pracodawcy, ani na pozostanie we Francji dłużej niż pozwala na to okres tymczasowego zezwolenia na pracę.
Kartę czasowego pobytu i pracy wydawaną wtedy, gdy umowa o pracę jest podpisywana na jeden rok i dłużej. Posiadacz tej karty może zmienić pracodawcę.

Kryteria wydawania zezwolenia na pracę
Aby obywatel nowego kraju członkowskiego otrzymał pozwolenie na pracę pracodawca musi spełnić następujące warunki:
§ przedstawić badania sytuacji zatrudnienia na francuskim rynku pracy,
§ przestrzegać przepisów prawa pracy,
§ respektować zasady równego traktowania (w tym równego wynagradzania),
§ zapewnić warunki mieszkaniowe pracownikowi.

By pracownik otrzymał zezwolenie PRACODAWCA MUSI:
1.Złożyć ofertę zatrudnienia w Agencji Krajowej ds. Zatrudnienia (ANPE). Po publikacji ANPE wydaje opinię i przekazuje ją do Departamentu Pracy, Zatrudnienia i Szkolenia Zawodowego (DDTEFP).
2.Pracodawca powinien złożyć również wniosek o wydanie zezwolenia na zatrudnienie pracownika w DDTEFP. Jeżeli odpowiedź DDTEFP jest pozytywna, Urząd ds. Migracji Międzynarodowej (OMI) kieruje do pracodawcy wniosek o uiszczenie opłaty. Po otrzymaniu opłaty, wysłany zostaje dokument do odpowiedniego konsulatu Francji (w kraju pracownika).

Natomiast PRACOWNIK MUSI:
1.Wystąpić o wizę. Po otrzymaniu wizy w Ambasadzie lub Konsulacie Francji i po przybyciu do Francji, regionalne biuro OMI wzywa kandydata na badanie lekarskie. Po wydaniu świadectwa badania lekarskiego zostaje wydana umowa o pracę lub tymczasowe zezwolenie na pracę.
2.Stawić się w wydziale ds. cudzoziemców w prefekturze właściwej dla miejsca zamieszkania z niezbędnymi dokumentami, zwłaszcza z egzemplarzem umowy o pracę z adnotacją DDTEFP, świadectwem badania lekarskiego i dokumentami podróży (paszport i wiza), w celu otrzymania karty pobytu.

Prace sezonowe
W wyniku prowadzenia polityki walki z bezrobociem we Francji jest bardzo ograniczona możliwość uzyskania pozwolenia na prace sezonowe dla cudzoziemców. Możliwość tego typu zatrudnienia mają jedynie młodzi ludzie z krajów UE i studenci z państw, z którymi Francję łączą specjalne umowy.
20 maja 1992 r. między Rządem RP a Rządem Republiki Francuskiej została zawarta umowa dotycząca zatrudnienia polskich pracowników sezonowych we Francji. Limit miejsc pracy nie został ograniczony.

Wymagania, którym musi sprostać pracownik sezonowy:
§ wiek 18 – 35 lat,
§ wykształcenie – co najmniej zasadnicze zawodowe,
§ znajomość języka francuskiego - co najmniej elementarna,
§ wymagana sprawność fizyczna.

Procedura ubiegania się o zezwolenie
Pracodawca winien złożyć w DDTEFP wstępną umowę o pracę dla pracownika sezonowego. Wnioski składane do DDTEFP mogą być imienne jak i bez wyszczególniania konkretnych osób. Podobnie jak w powyżej opisanych sytuacjach, przy wydawaniu pozwolenia DDTEFP i OMI współpracują z polskim Krajowym Urzędem Pracy.

Czas jednorazowego pozwolenia na pracę sezonową nie może przekroczyć 9 miesięcy, lecz może być odnawiany. Osoba ubiegająca się o pozwolenie musi przebywać we Francji legalnie.

Umowa o pracę nie może być podpisana na czas dłuższy niż 6 miesięcy, w ciągu 12 miesięcy kolejno następujących po sobie. Umowa o pracę podpisana przez pracodawcę z pracownikiem powinna określać czas pracy i okres, w którym praca będzie wykonywana.

Studenci - obcokrajowcy, po uzyskaniu tymczasowego pozwolenia na pracę mogą pracować do 20 godzin tygodniowo.

Pracodawca zobowiązany jest do wpłacenia na rzecz OMI stosownej kwoty z chwilą zatrudnienia pracownika sezonowego.

Pracownik sezonowy wkraczając na terytorium Francji powinien posiadać:
§ Paszport lub dowód osobisty dla obywateli UE
§ Umowę o pracę poświadczoną przez francuski organ ds. pracy. (Jeśli pracownik posiada umowę na czas dłuższy niż trzy miesiące, w momencie przybycia otrzymuje zezwolenie na pobyt obejmujące wspomniany okres. )
§ Pracownik ma obowiązek opuścić Francję z chwilą wygaśnięcia umowy o pracę, z wyłączeniem przypadków siły wyższej, uznanych przez ustawodawstwo francuskie

Odnośniki do odpowiednich krajowych aktów prawnych
§ Rozporządzenie nr 45-2658 z 2 listopada 1945 r. (z późn. zm.), o warunkach wjazdu i pobytu we Francji cudzoziemców – [link widoczny dla zalogowanych]
§ Ustawa nr 46-1574 z 30 czerwca 1946 r. (z późn. zm.), regulująca warunki wjazdu i pobytu we Francji cudzoziemców – [link widoczny dla zalogowanych]

Staż:
Istnieje również możliwość odbycia we Francji stażu - na podstawie umowy między Polską a Francją w sprawie wymiany stażystów zawodowych z 1994 r.. Rocznie Francja może przyjąć ok. 1000 stażystów.
Staż może trwać od 3 do 18 miesięcy.
Kandydaci na staż muszą mieć 18-35 lat, znać język francuski w stopniu umożliwiającym podjęcie pracy, posiadać odpowiednie wykształcenie bądź kwalifikacje.
Procedura ubiegania się o staż jest podobna do wyżej wymienionych przypadków.

PRAWO PRACY

Umowa o pracę (zasady i rodzaje):
Każda umowa o pracę musi zostać zawarta w formie pisemnej.

Umowa o pracę na czas nieokreślony zawarta z pracownikiem pochodzącym z poza Francji powinna zostać, przetłumaczona na jego język ojczysty.

Umowa na czas określony może zostać zawarta wyłącznie, jeśli:
pracownik ma za zadanie zastąpić stałego pracownika w pracy,
wystąpił okresowy wzrost obowiązków w firmie,
występują prace sezonowe.

Umowa na czas określony nie może zostać zawarta na dłużej niż 18 miesięcy lub 24 miesiące, może być przedłużona tylko na okres równy okresowi pracy pierwszej umowy. Może zostać wypowiedziana wyłącznie za obopólnym porozumieniem stron lub z ważnych przyczyn.

Umowa na pół etatu
Umowa na pół etatu występuje, gdy pracownik zatrudniony jest w wymiarze mniejszym niż 80% podstawowego wymiaru czasu pracy.

Nie ma określonej minimalnej liczby godzin pracy wymaganej dla zatrudnienia pracownika, jednakże pracownik musi pracować co najmniej 60 godzin miesięcznie, aby zostało pokrywane jego ubezpieczenie społeczne.

Wynagrodzenie
Wysokość minimalnego wynagrodzenia według danych ze stycznia 2006 wynosi 1218 € miesięcznie.

Pracodawca musi stosować się do następujących wytycznych:
§ wynagrodzenie pracownika nie może być niższe niż pensja minimalna,
§ równa płaca dla kobiet i mężczyzn,
§ wypłata nadgodzin,
§ bonusy za pracę w święta, w niedziele, w nocy zgodnie z ustaleniami wynikającymi z układów zbiorowych.

Czas pracy
Pracownicy zatrudnieni na pełen etat zobowiązani są do wykonywania swoich obowiązków przez co najmniej 35 godzin tygodniowo. Natomiast każda godzina przepracowana w tygodniu ponad 35 godzin jest traktowana jako nadgodzina.

Jeśli wysokość wynagrodzenia za nadgodziny nie została uzgodniona pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, pracodawca musi zastosować się do następujących zasad:
§ 125% stawki podstawowej za pierwsze 8 nadgodzin w tygodniu,
§ 150% stawki podstawowej za każdą następną godzinę.

Dni wolne od pracy
§ Święta państwowe, które uprawniają pracowników do dni wolnych od pracy:
§ Nowy Rok,
§ Poniedziałek Wielkanocny,
§ Święto Pracy (1 maja),
§ Dzień Zwycięstwa (8 maja),
§ Boże Ciało,
§ Święto Narodowe (14 czerwca),
§ Wniebowstąpienie (15 sierpnia),
§ Dzień Wszystkich Świętych (1 listopada),
§ Zawieszenie Broni w 1918 r. (11 listopada),
§ Boże Narodzenie (25 grudnia).

Urlop wypoczynkowy
Każdemu pracownikowi przysługuje 2,5 dnia płatnego urlopu wypoczynkowego za każdy przepracowany miesiąc.

Urlop wypoczynkowy musi składać się z:
§ co najmniej 12 nieprzerwanych dni,
§ nie więcej niż 24 nieprzerwanych dni wykorzystanych pomiędzy 1 maja a 31 października.

Urlop chorobowy
Jeśli pracownik zachoruje, musi udać się do lekarza, który dostarczy pracownikowi odpowiedni formularz. Formularz ten należy wypełnić i wysłać do pracodawcy oraz instytucji ubezpieczeniowej.

W trakcie choroby, pracownik może opuszczać swoje miejsce zamieszkania wyłącznie w godzinach 10.00 – 12.00 oraz 16.00 – 18.00 i pod nadzorem swojego lekarza (zasada ta ma również zastosowanie w przypadku dni wolnych od pracy, takich jak święta państwowe i weekendy).

Urlop macierzyński
Kobietom przysługuje 16 tygodni płatnego urlopu macierzyńskiego (6 tygodni przed planowanym rozwiązaniem). Jeśli kobieta spodziewa się trzeciego dziecka (lub jej mąż posiada już dwoje dzieci, których wychowaniem zajmują się razem), kobiecie przysługuje 26 tygodni wolnych od pracy (8 tygodni przed wyznaczoną datą porodu).

W przypadku ciąży bliźniaczej, matka uprawniona jest do 12 tygodni wolnych od pracy przed rozwiązaniem i 22 tygodni po narodzinach dzieci.

Kobieta musi wykorzystać 2 tygodnie urlopu przed porodem i 6 tygodni zaraz po porodzie.

Urlop ojcowski
Ojcom przysługuje prawo do 11 nieprzerwanych dni wolnych od pracy w ciągu 4 miesięcy po narodzinach dziecka i 18 dni po narodzinach bliźniąt.

Ustanie stosunku pracy
Pracodawca może wypowiedzieć umowę wyłącznie z ważnych przyczyn w formie pisemnej.

Pracownik może zrezygnować z pracy bez podania przyczyn o czym może poinformować pracodawcę ustnie. Jednakże jeśli pracownik rezygnuje z pracy np. z powodu braku zajęcia lub namawiania pracownika do odejścia, pracownik powinien umieścić te przesłanki w rezygnacji przedstawionej w formie pisemnej.

Uznawanie dyplomów i kwalifikacji
Ogólny system wzajemnego uznawania dyplomów i kwalifikacji do celów zawodowych oraz akademickich działała na terenie całej UE.

Ośrodek informacji do spraw uznawania kwalifikacji zawodowych we Francji:
Françoise PROFIT
Directrice ENIC-NARIC France
Centre international d'études pédagogiques
1 avenue Léon Journault
92318 Sèvres Cedex
Tel.:+33 1 55.55.04.28
Fax.: +33 1 55.55.00.39
E-mail: [link widoczny dla zalogowanych]

Warto wiedzieć
Waluta: euro (€, EUR)
Język urzędowy: francuski
Wiek emerytalny dla kobiet i mężczyzn: 65 lat
Uprawnienia emerytalne nabywają osoby zatrudnione, które opłacały składki ubezpieczeniowe przez 160 kwartałów, w których przepracowały co najmniej 200 godzin w kwartale z miesięcznym wynagrodzeniem co najmniej równym wynagrodzeniu minimalnemu.
Prawo do emerytury ulega zawieszeniu w razie ponownego podjęcia pracy u poprzedniego pracodawcy, u którego osoba była zatrudniona przed przejściem na emeryturę.

Więcej informacji:
§ www.weh.ambassade.pologne.net/Przewodnik.pdf
§ Dodatkowe informacje dostępne są na stronie francuskiego Ministerstwa Pracy (www.social.gouv.fr/htm/dossiers/accueil_ressort_ue/elargissement.pdf ) oraz
§ urzędu migracyjnego (Office des Migrations Internationales, OMI, [link widoczny dla zalogowanych]) i DDTEFP (www.travail.gouv.fr/adresses/adresses_f.html)

Przydatne linki:
§ www.ambassade.pologne.net – Ambasada Francji w Polsce
§ www.weh.ambassade.pologne.net - Wydział Ekonomiczno-Handlowy Ambasady RP
§ www.ambafrance.org.pl - Ambasada Republiki Francuskiej
§ www.travail.gouv.fr - Ministerstwo Zatrudnienia, Pracy i Spójności Społecznej
§ www.omi.social.gouv.fr - Urząd ds. Migracji Międzynarodowe